Raporty - jakoś powietrza w budynkach, Artykuły z zakresu dezynfekcji, Klimatyzacja i wentylacja
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
//-->Raporty specjalne onet.pl13.06.2007Jakość powietrza w budynkachMało kto zastanawia się nad tym,żewiększą część naszegożyciaspędzamy w budynkach. Większość ludzi, zwłaszcza pracującychzawodowo, przebywa w domu, biurze, urzędzie czy w sklepach blisko 20godzin w ciągu doby.Podobnie dzieci i młodzież jedynie kilka godzin dziennie spędzają nazewnątrz budynków. Zaś osoby starsze i chore często w ogóle nieopuszczają czterechścian.To wystarczający powód to tego, abyzainteresować się jakością powietrza, którym oddychamy w budynkach.W ostatnich latach coraz więcej osób interesuje się zagadnieniem jakościpowietrza wewnętrznego. Nie tylko dlatego,żepanuje moda na zdrowystylżycia.Przede wszystkim dlatego,żezwiększa się niezadowolenie zwarunków mikroklimatu panującego w budynkach. To konsekwencjazarówno faktycznego pogorszenia jakości powietrza w budynkach, które sąnieprawidłowo wentylowane, jak również zwiększenia ludzkiej wrażliwościna wszelkie czynniki powodujące dyskomfort organizmu, czy wręcz objawychorobowe (alergie, astma).W pewnym sensie jest paradoksem,żeużytkownicy współcześniewznoszonych budynków, do budowy których są używane nowoczesnemateriały i technologie, częściej narzekają na panujące w nich warunki niżosoby korzystający z obiektów o podobnej funkcji przed laty.W niektórych wypadkach złe samopoczucie w budynku to kwestiauwarunkowań psychologicznych. Jest spora grupa osób, któreźleznosząprzebywanie w budynkach szczelnie odciętych odświatazewnętrznego. Atakich budynków: biurowców, centrów handlowych, obiektów użytecznościpublicznej jest coraz więcej. Dla tej grupy trudno jest stworzyć warunki,które uznałyby za komfortowe.Jednak w bardzo wielu wypadkach krytyka jakości powietrza w budynkachjest całkowicie uzasadniona. Dotyczy to zarówno budynków tzw.użytkowych, jak i mieszkalnych, choć w każdym typie budynku mogąwystępować różne niedomagania.Osoby uskarżające się na warunki w budynku najczęściej czują się po kilkugodzinach przebywania w nim przemęczone, odczuwają ogólnydyskomfort, narzekają na objawy alergiczne. Na skutek przemęczeniamają kłopoty z koncentracją, a organizm jest bardziej podatny nie tylkona infekcje, ale także na stres. Do najczęściej występujących reakcjiorganizmu na złą jakość powietrza należą: bóle i zawroty głowy,uczulenia, alergie. Znaczna część niezadowolonych narzeka nałzawienieoczu, podrażnienia błonyśluzowejnosa, podrażnienia gardła, podrażnieniaskóry. Każdy z objawów może mieć inną przyczynę. Mogą się one takżenakładać, dlatego trudno jednoznacznie określić które z czynników jakośćpowietrza są ważniejsze dla dobrego samopoczucia.Na pewno decydującą rolę odgrywa ilośćświeżegopowietrza, jaka jeststale doprowadzana do pomieszczenia użytkowanego przez ludzi. Zbytmała ilość powietrza doprowadzanego z zewnątrz objawia się za małąilością tlenu niezbędnego do oddychania. Jednocześnie zbyt małaintensywność wymiany powietrza w pomieszczeniach powoduje,żewpowietrzu gromadzą się zanieczyszczenia wydzielane w budynku:dwutlenek węgla (wydychany przez ludzi), wilgoć (wydychana przez ludzi,a także wydzielana w procesachżyciowych,jak chociażby gotowanie,pranie, czynności higieniczne, także przez rośliny), zapachy i substancjechemiczne (wydzielane przez materiały wykończeniowe, chemięgospodarczą, meble, urządzenia biurowe). Na skutek zbyt małej wymianypowietrza, w budynku zaczyna także wzrastać temperatura.Każdy organizm ludzki jest wrażliwy na inne czynniki i ich różne nasilenie,lecz nawet osoby wyjątkowo odporne, po kliku godzinach spędzonych wźlewentylowanych pomieszczeniach zaczynają skarżyć się na złą jakośćpowietrza.W krajach, w których nowoczesne budownictwo rozwijało się wcześniej niżw Polsce, już co najmniej dwadzieścia lat temu dostrzeżono ten problem.Kłopoty zaczęły występować gdy na skutekświatowegokryzysuenergetycznego zaczęto drastycznie uszczelniać budynki w poszukiwaniuoszczędności związanych z ogrzewaniem. Jednocześnie zaczęto ograniczaćwymianę powietrza w budynkach. Niemal natychmiast masowo wystąpiłynegatywne skutki. Powszechnie zaczęto mówić o tzw. syndromie chorychbudynków (Sick Building Syndrom). Rozpoczęto badania objawów iprzyczyn. Poszukiwano nowych, doskonalszych rozwiązań technicznychzapewniających lepszą jakość powietrza w budynkach przy jednoczesnymzapewnieniu jak najwyższego standardu technicznego. Od tego czasu wświatowejliteraturze na stałe zagościł już skrót IAQ (Internal Air Quality –jakość powietrza wewnętrznego).Według różnych danychświatowych(w Polsce nie ma precyzyjnychwyników badań statystycznych) szacuj się,żenawet w 1/3 budynkówjakość powietrza jest niezadowalająca.Raporty specjalne onet.plRaporty specjalne onet.pl13.06.2007Parametry jakości powietrzaWarunki panujące w pomieszczeniu można w prosty sposób opisać izmierzyć. Kilka podstawowych parametrów decyduje o tym, czy powietrze,którym oddychamy jest dla nas zdrowe i czy czujemy się komfortowo.Ważny jest skład powietrza, czyli zawartość tlenu i jego czystość. Choćpowietrze zewnętrzne coraz trudniej uznać za czyste, jednak i tak stężeniezanieczyszczeń jest w nim zawsze kilku- lub nawet kilkunastokrotniemniejsze niż w budynku. Dlatego przyjęło się nazywać powietrzezewnętrzneświeżym.Określenie składu i czystości powietrza wewnętrznego nie jest proste.Dlatego przy uproszczonym badaniu jakości powietrza, przyjmuje się zapunkt odniesieniazawartość dwutlenku węgla (CO2). Określone sągraniczne progi zawartości dwutlenku węgla, które uznaje się za miernikjakości powietrza. Zawartość dwutlenku węgla w powietrzu określa sięjednostką ppm określającą liczbę cząstek pierwiastka chemicznego (w tymwypadku CO2) na milion cząstek roztworu (w tym wypadku powietrza).Choć w Polsce, a także w wielu innych krajach nie ma jasno postawionychwymagań w zakresie zawartości CO2w powietrzu wewnętrznym,przyjmuje się,żenie powinna ona wynosić więcej niż 1000 ppm. Dlaporównania zawartość CO2 w czystym powietrzu atmosferycznym wynosiokoło 350-450 ppm.Stężenie CO2w pomieszczeniu zależy w znacznym stopniu od ilościpowietrzaświeżegodoprowadzanego z zewnątrz.Ilośćświeżegopowietrza,jaką należy zapewnić dla każdego użytkownika pomieszczeniaw poszczególnych typach budynków określają przepisy. W mieszkaniach,budynkach zamieszkania zbiorowego, budynkach użyteczności publicznejkonieczne jest zapewnienie dla każdej osoby 20 m3świeżegopowietrza nagodzinę. Jeżeli w pomieszczeniach są nieotwierane okna trzeba zapewnićdopływ większej ilości powietrza – 30 m3/h/osobę, a gdy jest dopuszczonepalenie – 50m3/h/os.W wielu obiektach, na przykład w dużych pomieszczeniach biurowych(typu open space), ilość powietrzaświeżegomoże być nawet większa.Ważny jest jednak także sposób jego doprowadzenia. Konieczne jest takierozprowadzenie powietrza po pomieszczeniu, aby docierało jednakowo dowszystkich jego użytkowników. W tym wypadku równomierne nawiewaniepowietrza do całej przestrzeni nie zawsze może się okazać korzystne, gdyżosoby w nim przebywające mogą być rozlokowane w różnych częściachpomieszczenia z różnym zagęszczeniem. Nawiewanie powietrza w sposóbrównomierny, przewidziany przez projektanta instalacji jest możliwe tylkow systemach wentylacji mechanicznej.Temperatura w pomieszczeniu, totemperatura powietrzawewnętrznego.Odczuwanie temperatury jest dosyć subiektywne.Dlatego w pomieszczeniach zajmowanych przez wiele osób zawsze możebyć grupa niezadowolonych. Jednak należy pamiętać także o czynnikachobiektywnych. Ważna jest bowiem temperatura powietrza nawiewanegodo pomieszczenia. Nawiewanie powietrza zbyt chłodnego możepowodować znaczny dyskomfort użytkowników siedzących w zasięgustrugi powietrza nawiewanego, mimoże średniatemperatura wpomieszczeniu będzie akceptowana przez większość osób. Podobnienegatywnie może być odczuwana prędkość nawiewanego powietrza. Zbytduża prędkość nawiewu także powoduje dyskomfort.Polskie normy określają,żetemperatura w pomieszczeniu powinnawynosić latem 20-23 stopnie przy założeniuśredniejaktywności fizycznejużytkowników oraz 18-20 stopni zimą. Jednocześnie prędkość ruchupowietrza nie powinna być większa niż 0,4 m/s latem i 0,2m/s zimą.Nie mniej ważna jest także tzw.wilgotność względna powietrza wpomieszczeniu.Zalecany zakres wilgotności zimą to 40-60% (przyzałożonej temperaturze 18-20 stopni) jednak nie mniej niż 30%. Latemzaś wilgotność nie powinna przekraczać 70%. Wilgotność wychodzącapoza zalecane granice (w górę i w dół) powoduje dyskomfort. Ponadtozbyt duża wilgotność stwarza ryzyko wykraplania się wilgoci na zimnychfragmentach pomieszczeń. Najczęściej wykraplanie występuje na szybachokiennych, w okolicy okien, na lustrach włazienkach.Wilgotność względnajestściślepowiązana z temperaturą powietrza. Ten wskaźnik informuje otym, jaka jest zawartość wilgoci w powietrzu o danej temperaturze, wstosunku do zawartości wilgoci, która powodowałaby wykraplanie parywodnej. Oznacza to,żeta sama ilość wody w postaci pary wodnejrozcieńczonej w powietrzu będzie dawała inną wilgotność względna wróżnych temperaturach. Im niższa jest temperatura powietrza, tym mniejwilgoci potrzeba aby doszło do skroplenia pary wodnej. To dlatego zimąłatwiejo skraplanie pary wodnej, mimożezawartość wilgoci w powietrzujest mniejsza niż latem.Raporty specjalne onet.pl
[ Pobierz całość w formacie PDF ]