raport 2007, Etyka, NBP
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Raport Roczny
2007
Warszawa, 2008
S∏awomir Stanis∏aw Skrzypek
Prezes Narodowego Banku Polskiego
2007
Przekazuj´ Paƒstwu Raport Roczny z dzia∏alnoÊci Narodowego Banku Polskiego w 2007 r. By∏ to
pierwszy rok mojej kadencji na stanowisku prezesa NBP.
W ubieg∏ym roku rozpocz´∏y si´ powa˝ne zawirowania na globalnych rynkach finansowych. W lipcu
pojawi∏y si´ pierwsze wyraêne oznaki kryzysu na rynku kredytów hipotecznych w Stanach
Zjednoczonych. Silnie rosnàce ceny surowców i ˝ywnoÊci przyczyni∏y si´ do istotnego wzrostu inflacji
na Êwiecie. W 2007 r. mieliÊmy równie˝ do czynienia z silnà aprecjacjà z∏otego w stosunku
do g∏ównych walut. Mimo tych trudnych okolicznoÊci sytuacja monetarna w Polsce pozosta∏a
stabilna. Ârednioroczna inflacja ukszta∏towa∏a si´ na poziomie oko∏o 2,5%, czyli celu inflacyjnego.
Jednak wzmiankowane powy˝ej czynniki, pozostajàce zasadniczo poza wp∏ywem instrumentów
Rady Polityki Pieni´˝nej, spowodowa∏y wzrost inflacji powy˝ej dopuszczalnego pu∏apu 3,5%
w listopadzie ub.r. Od kwietnia 2007 r. Rada zacieÊnia∏a polityk´ monetarnà. Do koƒca roku stopy
procentowe zosta∏y podniesione ∏àcznie o 100 punktów bazowych, z 4,25% do 5,25%.
Poczàwszy od maja 2007 r., Narodowy Bank Polski publikuje co miesiàc „Opisy dyskusji
na posiedzeniach decyzyjnych RPP". W podsumowaniu prezentowane sà najwa˝niejsze zagadnienia
rozpatrywane podczas posiedzeƒ Rady oraz argumenty wysuwane przez uczestników dyskusji.
Rozpocz´cie publikacji tego dokumentu istotnie zwi´kszy∏o przejrzystoÊç prowadzonej polityki
pieni´˝nej i zbli˝y∏o standardy komunikacji NBP do praktyki najlepszych banków centralnych.
Skuteczna polityka pieni´˝na wymaga rozwini´tego zaplecza analitycznego i badawczego,
co potwierdzajà doÊwiadczenia g∏ównych banków centralnych na Êwiecie. W 2007 r. prowadzone
by∏y prace przygotowujàce powo∏anie w NBP Instytutu Ekonomicznego jako departamentu
kompleksowo i wszechstronnie zajmujàcego si´ dzia∏alnoÊcià badawczo-analitycznà. Ta zmiana
jest pierwszym z szeregu zaplanowanych kroków zmierzajàcych do wzmocnienia roli banku
centralnego równie˝ jako oÊrodka badawczo-naukowego. Instytut Ekonomiczny swymi analizami
wspiera bie˝àce decyzje Rady Polityki Pieni´˝nej oraz prowadzi autonomiczne badania z dziedziny
makroekonomii. Dzia∏alnoÊç ta b´dzie rozwijana zgodnie z d∏ugodystansowym celem uczynienia
z Instytutu jednego z g∏ównych oÊrodków badawczo-analitycznych w naszej cz´Êci Europy.
Modyfikacje strategii zarzàdzania rezerwami walutowymi Polski podnios∏y ich dochodowoÊç
– w 2007 r. wynios∏a ona 5,4% i by∏a niemal dwa razy wy˝sza ni˝ w poprzednich latach. Rezerwy
walutowe naszego kraju zwi´kszy∏y si´ z niespe∏na 37 mld euro do blisko 45 mld euro.
Jest to szczególnie istotne w przypadku podj´cia przez rzàd decyzji o przystàpieniu do strefy
euro i koniecznoÊci utrzymania stabilnego kursu z∏otego do euro w czasie dwóch lat przebywania
w ERM II, pierwszego etapu wprowadzania wspólnej europejskiej waluty.
W 2007 r. wynik finansowy NBP by∏ ujemny. Nie oznacza to jednak, ˝e zmniejszy∏a si´ iloÊç Êrodków
pieni´˝nych b´dàcych w dyspozycji banku; strata ma jedynie charakter ksi´gowy. Wynika ona
z silnej aprecjacji z∏otego w relacji do walut obcych, w których utrzymywane sà nasze rezerwy
dewizowe. Na skutek umacniania si´ naszej waluty spad∏a, wyra˝ona w z∏otych, wartoÊç rezerw
zagranicznych Polski, mimo ˝e w 2007 r. ich nominalna wielkoÊç, wyra˝ona w euro, wzros∏a.
Aprecjacja polskiej waluty negatywnie wp∏ywa na wynik finansowy NBP. WczeÊniej wp∏yw
ten by∏ neutralizowany przez utworzonà jeszcze w latach 90. rezerw´ rewaluacyjnà. Na poczàtku
2007 r. zosta∏a ona wyczerpana, co spowodowa∏o pojawienie si´ straty z tytu∏u niezrealizowanych
ró˝nic kursowych.
Umacnianie si´ z∏otego ma jednak równie˝ pozytywne skutki: obni˝ajà si´ zagraniczne
zobowiàzania Polski, zarówno publiczne, jak i prywatne. Polska jest d∏u˝nikiem netto wobec
zagranicy, a zatem aprecjacja z∏otego powoduje zmniejszenie wartoÊci zaciàgni´tych przez nas
zobowiàzaƒ.
Na podstawie ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym z koƒcem 2007 r. zniesiona zosta∏a
Komisja Nadzoru Bankowego i nastàpi∏a likwidacja Generalnego Inspektoratu Nadzoru Bankowego
w NBP, a od 1 stycznia 2008 r. zadania nale˝àce wczeÊniej do Komisji Nadzoru Bankowego przej´∏a
Komisja Nadzoru Finansowego. NBP do∏o˝y∏ wszelkich staraƒ, aby przekazanie KNF zadaƒ
nadzorczych przebieg∏o sprawnie i nie zwi´kszy∏o ryzyka dla systemu bankowego. Ponadto w celu
utrzymania stabilnoÊci i bezpieczeƒstwa systemu finansowego w Polsce Narodowy Bank Polski
wspiera∏ dzia∏ania zmierzajàce do podpisania porozumienia pomi´dzy Ministrem Finansów,
Prezesem NBP i Przewodniczàcym KNF w sprawie wspó∏pracy na rzecz wspierania stabilnoÊci
krajowego systemu finansowego. Na jego mocy zosta∏ powo∏any Komitet StabilnoÊci Finansowej.
Podsumowujàc, ubieg∏y rok by∏ udany dla naszej gospodarki, wzros∏y produkcja i poziom ˝ycia
Polaków. Narodowy Bank Polski, dbajàc o stabilnoÊç i wartoÊç polskiego z∏otego,
b´dzie jednoczeÊnie wspiera∏ utrzymanie szybkiego i zrównowa˝onego wzrostu gospodarczego
naszego kraju.
Prezes Narodowego Banku Polskiego
S∏awomir Stanis∏aw Skrzypek
2007
Spis treÊci
SPIS TREÂCI
RADA POLITYKI PIENI¢˚NEJ .............................................................................10
ZARZÑD NARODOWEGO BANKU POLSKIEGO................................................11
SCHEMAT ORGANIZACYJNY NARODOWEGO BANKU POLSKIEGO ..............12
SYNTEZA ............................................................................................................15
1. FUNKCJONOWANIE ORGANÓW
NARODOWEGO BANKU POLSKIEGO ..........................................................21
1.1. Prezes Narodowego Banku Polskiego ........................................................................22
1.2. Rada Polityki Pieni´˝nej...............................................................................................22
1.3. Zarzàd Narodowego Banku Polskiego........................................................................23
1.4. Realizacja
Planu dzia∏alnoÊci NBP na lata 2007–2009
...............................................26
2. POLITYKA PIENI¢˚NA ...................................................................................27
2.1. Strategia polityki pieni´˝nej w 2007 r. ......................................................................28
2.2. Polityka pieni´˝na w 2007 r. .......................................................................................30
2.3. Instrumenty polityki pieni´˝nej ..................................................................................37
2.3.1. Nadp∏ynnoÊç sektora bankowego.................................................................................37
2.3.2. Narz´dzia realizacji polityki pieni´˝nej ..........................................................................38
2.3.2.1. Stopa procentowa.....................................................................................................38
2.3.2.2. Operacje otwartego rynku ........................................................................................40
2.3.2.3. Rezerwa obowiàzkowa .............................................................................................41
2.3.2.4. Operacje depozytowo-kredytowe..............................................................................42
2.3.2.5. Pozosta∏e operacje ....................................................................................................42
3. NADZÓR BANKOWY ....................................................................................45
3.1. Zadania licencyjne ........................................................................................................46
3.2. Zadania regulacyjne .....................................................................................................48
3.3. Zadania analityczne .....................................................................................................50
3.4. Zadania inspekcyjne .....................................................................................................52
3.5. Mi´dzynarodowa wspó∏praca nadzorcza ...................................................................52
3.6. Udzia∏ Narodowego Banku Polskiego w sanacji banków .........................................53
3.7. Dzia∏ania nadzoru bankowego przyczyniajàce si´ do kszta∏towania
warunków niezb´dnych do rozwoju systemu bankowego ......................................53
3.8. Prace nad przekazaniem nadzoru bankowego
Komisji Nadzoru Finansowego....................................................................................54
4. DZIA¸ALNOÂå EMISYJNA NBP .....................................................................57
4.1. Pieniàdz gotówkowy w obiegu...................................................................................58
4.2. Emisja monet kolekcjonerskich ...................................................................................58
4.3. Wycofywanie z obiegu uszkodzonych lub zu˝ytych
znaków pieni´˝nych ....................................................................................................59
4.4. Fa∏szerstwa znaków pieni´˝nych w walucie polskiej ................................................59
4
Narodowy Bank Polski
Spis treÊci
2007
4.5. Zaopatrywanie banków w znaki pieni´˝ne ...............................................................60
4.6. Wymiana znaków pieni´˝nych, które przesta∏y byç
prawnym Êrodkiem p∏atniczym ...................................................................................60
4.7. Prace Komisji ds. Strategii Wprowadzenia Banknotów i Monet Euro .....................60
5. ZARZÑDZANIE REZERWAMI DEWIZOWYMI ...............................................63
5.1. Ogólne zasady zarzàdzania rezerwami dewizowymi................................................64
5.2. Zarzàdzanie ryzykiem finansowym w procesie zarzàdzania
rezerwami dewizowymi...............................................................................................65
5.3. Poziom oficjalnych aktywów rezerwowych ...............................................................65
5.4. Strategia zarzàdzania rezerwami walutowymi..........................................................66
5.5. Uwarunkowania rynkowe w 2007 r. ..........................................................................67
5.5.1. Rynek amerykaƒskich papierów rzàdowych............................................................................68
5.5.2. Rynek papierów rzàdowych strefy euro ..................................................................................68
5.5.3. Rynek brytyjskich papierów rzàdowych...................................................................................69
5.5.4. Australijski rynek lokat mi´dzybankowych ..............................................................................70
5.6. DochodowoÊç rezerw walutowych .............................................................................70
5.7. Dochód z dzia∏alnoÊci inwestycyjnej ...........................................................................72
5.8. Dzia∏ania majàce na celu podwy˝szenie
dochodowoÊci rezerw dewizowych ............................................................................72
6. DZIA¸ALNOÂå DEWIZOWA ..........................................................................75
6.1. Rejestr dzia∏alnoÊci kantorowej ..................................................................................76
6.2. Decyzje w sprawach dewizowych ...............................................................................76
6.3. Kontrola obrotu dewizowego.....................................................................................76
7. DZIA¸ANIA NA RZECZ SYSTEMU P¸ATNICZEGO.........................................77
7.1. Integracja z systemami p∏atnoÊci funkcjonujàcymi
w Unii Europejskiej ......................................................................................................78
7.2. Nadzór nad systemami p∏atnoÊci, systemami
autoryzacji i rozliczeƒ oraz nad systemami rozrachunku
papierów wartoÊciowych .............................................................................................78
7.3. Dzia∏ania regulacyjne w zakresie systemu p∏atniczego.............................................79
7.4. Obs∏uga rachunków bie˝àcych banków w Centrali NBP ...........................................79
7.4.1. Liczba rachunków bie˝àcych banków prowadzonych przez NBP
w systemie SORBNET ..............................................................................................................79
7.4.2. Operacje przeprowadzone na rachunkach bie˝àcych banków
w NBP w systemie SORBNET .........................................................................................80
7.4.3. Liczba rachunków bie˝àcych banków prowadzonych przez NBP
w systemie SORBNET-EURO ..........................................................................................80
7.4.4. Operacje przeprowadzone na rachunkach bie˝àcych banków w NBP
w systemie SORBNET-EURO ........................................................................................80
7.5. Standaryzacja i normalizacja .......................................................................................83
Raport Roczny 2007
5
[ Pobierz całość w formacie PDF ]