raport 2006, Etyka, NBP
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Raport Roczny
2006
Warszawa, 2007
S∏awomir Stanis∏aw Skrzypek
Prezes Narodowego Banku Polskiego
Mam zaszczyt przedstawiç Paƒstwu Raport Roczny z dzia∏alnoÊci Narodowego Banku Polskiego w 2006
roku, ostatniego roku kadencji mojego poprzednika – profesora Leszka Balcerowicza.
2006
Dzia∏alnoÊç Narodowego Banku Polskiego w 2006 roku odbywa∏a si´ w warunkach dynamicznego, a
zarazem zrównowa˝onego rozwoju polskiej gospodarki. Roczne tempo wzrostu PKB wynios∏o 6,1%,
czemu towarzyszy∏ wzrost zatrudnienia i znaczàcy spadek stopy bezrobocia, stawiajàc Polsk´ w rz´dzie
najszybciej rozwijajàcych si´ paƒstw Unii Europejskiej, a jednoczeÊnie jednym z paƒstw o najni˝szej inflacji.
Dobra sytuacja wewnàtrz kraju i stabilna w otoczeniu makroekonomicznym Polski sprzyja∏a prowadzeniu
polityki pieni´˝nej. Przez wi´kszà cz´Êç roku inflacja kszta∏towa∏a si´ poni˝ej dolnej granicy celu inflacyjnego
– poni˝ej 1,5%. W styczniu i lutym 2006 roku Rada Polityki Pieni´˝nej obni˝y∏a stopy procentowe ∏àcznie
o 0,5 pkt proc., w wyniku czego stopa referencyjna NBP spad∏a do najni˝szego poziomu w historii – 4%.
W kolejnych miesiàcach 2006 roku poziom stóp procentowych nie uleg∏ zmianie.
Rok 2006 by∏ trzecim z kolei, w którym NBP reprezentowa∏ Polsk´ w Europejskim Systemie Banków
Centralnych. Przedstawiciele NBP brali udzia∏ w pracach komitetów i grup roboczych zarówno ESBC, jak i
Europejskiego Banku Centralnego. Do najwa˝niejszych dzia∏aƒ w zakresie integracji europejskiej nale˝a∏y:
badania dotyczàce determinant uczestnictwa Polski w ERM II i strefie euro, wspó∏praca z EBC w zakresie
przeciwdzia∏ania fa∏szerstwom euro, prace nad dostosowaniem polskiego systemu bankowego do
wymogów Dyrektywy CRD (
Capital Requirements Directive
) wprowadzajàcej w UE postanowienia Nowej
Umowy Kapita∏owej oraz w∏àczenie polskiego systemu p∏atniczego do jednolitego obszaru p∏atniczego UE
i dalsze dostosowania w zakresie statystyki.
W pracach badawczych NBP koncentrowa∏ si´ na bie˝àcych analizach, dotyczàcych polityki pieni´˝nej i
procesów inflacyjnych, koniunktury gospodarczej, warunków rozwoju gospodarczego, finansów
publicznych, zmian strukturalnych w gospodarce, sytuacji ekonomicznej przedsi´biorstw i gospodarstw
domowych, rynku pracy oraz gospodarki Êwiatowej. Prowadzono ponadto analizy dotyczàce m.in.
konkurencji w gospodarce, cen nieruchomoÊci w Polsce, zale˝noÊci mi´dzy rynkiem pracy a politykà
pieni´˝nà. W zakresie analiz i prognoz inflacji badano wp∏yw zmian cen regulowanych, cen ˝ywnoÊci oraz
podatków poÊrednich na procesy inflacyjne w gospodarce. Analizowano te˝ wp∏yw liberalizacji rynków
energetycznych i telekomunikacyjnych na zmiany procesów inflacyjnych. Wyniki badaƒ s∏u˝y∏y
projektowaniu polityki pieni´˝nej i kursowej oraz podejmowaniu decyzji przez Zarzàd NBP i Rad´ Polityki
Pieni´˝nej.
W 2006 roku NBP rozpoczà∏ prace nad budowà trzech nowych systemów statystycznych: systemu
statystyki monetarnej, statystyki funduszy inwestycyjnych oraz systemu zbierania i przetwarzania danych na
potrzeby statystyki bilansu p∏atniczego. Realizujàc te zadania NBP wspó∏pracowa∏ z GUS i Ministerstwem
Finansów.
Elementem misji NBP jako instytucji, która wspiera rozwój gospodarczy Polski, jest podejmowanie dzia∏aƒ
s∏u˝àcych upowszechnianiu edukacji ekonomicznej, zrozumieniu zasad funkcjonowania gospodarki
rynkowej i promocji przedsi´biorczoÊci. Program Edukacji Ekonomicznej NBP zosta∏ stworzony, by wspieraç
i promowaç rozmaite inicjatywy z zakresu edukacji ekonomicznej, realizowane m.in. przez szko∏y,
uniwersytety, biblioteki, organizacje pozarzàdowe, media i instytucje szkoleniowe. G∏ównymi adresatami
dzia∏aƒ edukacyjnych NBP sà ludzie m∏odzi – uczniowie szkó∏ ponadpodstawowych oraz studenci, a tak˝e
ci, którzy z racji wykonywanego zawodu sami przekazujà wiedz´: nauczyciele, dziennikarze i pracownicy
organizacji pozarzàdowych. W 2006 roku nastàpi∏ dalszy rozwój Portalu Edukacji Ekonomicznej – liczba
osób korzystajàcych z zasobów portalu wynios∏a 1,3 miliona.
W ramach dzia∏alnoÊci informacyjnej w Centrali NBP i oddzia∏ach okr´gowych zorganizowano Dni Otwarte,
podczas których bank centralny odwiedzi∏o oko∏o 40 tys. osób. Uruchomiono serwis internetowy na temat
euro oraz serwis poÊwi´cony monetom emitowanym przez NBP. Liczba odwiedzin na oficjalnej stronie
internetowej banku www.nbp.pl wzros∏a do 5 mln z 3,7 mln w 2005 roku. Liczba sta∏ych u˝ytkowników
wynios∏a Êrednio oko∏o 150 tys. miesi´cznie (100 tys. w 2005 roku).
Warto odnotowaç, ˝e w 2006 roku NBP wyemitowa∏ pierwszy w Polsce banknot kolekcjonerski,
upami´tniajàcy Ojca Âwi´tego Jana Paw∏a II. Podejmujàc inne dzia∏ania, m.in. poprzez emisj´ monet
kolekcjonerskich, NBP przyczynia∏ si´ do upowszechniania wiedzy o historii i kulturze Polski. W ramach serii
„Historyczne miasta w Polsce”, zapoczàtkowanej we wrzeÊniu 2005 roku, wprowadzi∏ do obiegu kolejne
12 monet upami´tniajàcych miasta o ponad 500-letniej historii, które wnios∏y wyjàtkowy wk∏ad w rozwój
paƒstwowoÊci Polski oraz jej poszczególnych regionów.
Narodowy Bank Polski, jako bank centralny paƒstwa, b´dzie w swej polityce kontynuowa∏ dzia∏ania
nakierowane na stabilnoÊç cen, stabilnoÊç systemu bankowego oraz b´dzie sprzyja∏ d∏ugofalowemu
rozwojowi gospodarki. Ten zaÊ jest podstawà wzrostu dobrobytu spo∏eczeƒstwa i przyczynia si´ do
konwergencji polskiej gospodarki do poziomu Unii Europejskiej.
Prezes Narodowego Banku Polskiego
S∏awomir Stanis∏aw Skrzypek
Spis treÊci
SPIS TREÂCI
RADA POLITYKI PIENI¢˚NEJ .............................................................................10
ZARZÑD NARODOWEGO BANKU POLSKIEGO................................................11
SCHEMAT ORGANIZACYJNY NARODOWEGO BANKU POLSKIEGO ..............12
SYNTEZA............................................................................................................13
1. FUNKCJONOWANIE ORGANÓW NARODOWEGO BANKU POLSKIEGO ....19
1.1. Prezes Narodowego Banku Polskiego ........................................................................20
1.2. Rada Polityki Pieni´˝nej...............................................................................................20
1.3. Zarzàd Narodowego Banku Polskiego........................................................................22
1.3.1. Realizacja
Planu dzia∏alnoÊci Narodowego Banku Polskiego na lata 2004–2006
...........24
2. POLITYKA PIENI¢˚NA ...................................................................................27
2.1. Strategia polityki pieni´˝nej w 2006 r. ......................................................................28
2.2. Polityka pieni´˝na w 2006 r. .......................................................................................30
2.3. Instrumenty polityki pieni´˝nej ..................................................................................35
2.3.1. Nadp∏ynnoÊç sektora bankowego.................................................................................36
2.3.2. Instrumenty polityki pieni´˝nej .....................................................................................36
2.3.2.1. Stopa procentowa.....................................................................................................36
2.3.2.2. Operacje otwartego rynku ........................................................................................38
2.3.2.3. Rezerwa obowiàzkowa .............................................................................................38
2.3.2.4. Operacje depozytowo-kredytowe..............................................................................40
2.3.2.5. Pozosta∏e operacje ....................................................................................................40
3. NADZÓR BANKOWY ....................................................................................41
3.1. Zmiany instytucjonalne w organizacji nadzoru nad rynkiem finansowym
w Polsce ........................................................................................................................42
3.2. Zadanialicencyjne ....................................................................................................43
3.2.1. Tworzenie banków.......................................................................................................43
3.2.2. Sprzeda˝ przedsi´biorstwa bankowego lub jego zorganizowanej cz´Êci .......................43
3.2.3. Zmiany w strukturze akcjonariatu banków ...................................................................43
3.2.4. Zmiany sk∏adu zarzàdów banków.................................................................................43
3.2.5. Zmiany statutów banków.............................................................................................44
3.2.6. Prowadzenie dzia∏alnoÊci poprzez oddzia∏ lub w ramach dzia∏alnoÊci transgranicznej ...44
3.2.7. Otwieranie i dzia∏alnoÊç przedstawicielstw banków zagranicznych i instytucji
kredytowych ................................................................................................................44
3.2.8. Inne zadania zwiàzane z dzia∏alnoÊcià licencyjnà ..........................................................45
3.3. Zadania regulacyjne .....................................................................................................45
3.3.1. Projekty ustaw .............................................................................................................45
3.3.2. Projekty regulacji ostro˝noÊciowych .............................................................................46
3.3.3. Budowa nowego systemu sprawozdawczego...............................................................48
3.4. Zadania analityczne .....................................................................................................49
3.4.1. BezpoÊredni nadzór analityczny nad bankami, tzw. zza biurka .....................................49
3.4.2. Nadzór nad bankami znajdujàcymi si´ w trudnej sytuacji finansowej............................50
3.4.3. Kompleksowa analiza sytuacji sektora bankowego.......................................................50
3.5. Zadania inspekcyjne .....................................................................................................51
4
Narodowy Bank Polski
Spis treÊci
3.5.1. CzynnoÊci kontrolne w bankach, oddzia∏ach instytucji kredytowych oraz
w przedstawicielstwach instytucji kredytowych i banków zagranicznych ......................51
3.5.2. Zakres przeprowadzonych czynnoÊci kontrolnych.........................................................52
3.5.3. Wsparcie procesu inspekcji i zapewnienie jednolitych standardów inspekcji .................52
3.6. Porozumienia z zagranicznymi instytucjami nadzorczymi ........................................53
3.7. Udzia∏ Narodowego Banku Polskiego w sanacji banków .........................................53
3.8. Dzia∏ania GINB przyczyniajàce si´ do kszta∏towania warunków niezb´dnych
do rozwoju systemu bankowego ................................................................................54
4. DZIA¸ALNOÂå EMISYJNA NBP .....................................................................55
4.1. Pieniàdz gotówkowy w obiegu...................................................................................56
4.2. Zaopatrywanie banków w znaki pieni´˝ne ...............................................................57
4.3. Wycofywanie z obiegu uszkodzonych lub zu˝ytych
znaków pieni´˝nych ....................................................................................................57
4.4. Inne zagadnienia zwiàzane z pieniàdzem gotówkowym .........................................57
4.4.1. Dostawy znaków pieni´˝nych ......................................................................................57
4.4.2. Emisja monet kolekcjonerskich i banknotu kolekcjonerskiego.......................................58
4.4.3. Emisja monet powszechnego obiegu ze stopu Nordic Gold..........................................58
4.4.4. Wymiana znaków pieni´˝nych, które przesta∏y byç prawnym
Êrodkiem p∏atniczym....................................................................................................58
4.4.5. Fa∏szerstwa krajowych znaków pieni´˝nych..................................................................59
4.4.6. Przeciwdzia∏anie fa∏szerstwom euro .............................................................................59
4.5. Prace Komisji ds. Strategii Wprowadzenia Banknotów i Monet Euro .....................59
5. ZARZÑDZANIE REZERWAMI DEWIZOWYMI ...............................................61
5.1. Zarzàdzanie ryzykiem w procesie zarzàdzania rezerwami .......................................62
5.2. Uwarunkowania inwestycyjne.....................................................................................63
5.2.1. T∏o gospodarcze...........................................................................................................63
5.2.2. Charakterystyka rynkowych parametrów inwestycyjnych..............................................63
5.3. Poziom oficjalnych aktywów rezerwowych ...............................................................66
5.4. Charakterystyka procesu inwestycyjnego ...................................................................67
5.5. DochodowoÊç rezerw walutowych .............................................................................67
5.6. Z∏oto monetarne ..........................................................................................................69
5.7. Dochód z dzia∏alnoÊci inwestycyjnej ...........................................................................69
6. DZIA¸ALNOÂå DEWIZOWA ..........................................................................71
6.1. Rejestr dzia∏alnoÊci kantorowej ..................................................................................72
6.2. Decyzje w sprawach dewizowych ...............................................................................72
6.3. Kontrola obrotu dewizowego.....................................................................................72
6.4. Dzia∏ania pokontrolne .................................................................................................73
6.5. Dzia∏ania w zakresie organizacji obrotu dewizowego..............................................73
7. DZIA¸ANIA NA RZECZ SYSTEMU P¸ATNICZEGO.........................................75
7.1. Integracja z systemami p∏atnoÊci funkcjonujàcymi w Unii Europejskiej ..................76
7.2. Nadzór nad systemami p∏atnoÊci, systemami autoryzacji i rozliczeƒ oraz
nad systemami rozrachunku papierów wartoÊciowych.............................................76
Raport Roczny 2006
5
[ Pobierz całość w formacie PDF ]