Raport.pdp - raport rozwój fizyczny, Pedagogika, biomedyczne podstawy rozwoju
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Czynniki biologiczne, behawioralne
LSV\FKRVSRáHF]QHNV]WDáWXMąFH
PDVĊFLDáD%0,-latków
5DSRUW]EDGDĔ
3UDFD]ELRURZDSRGUHGDNFMą
Krystyny Mikiel-.RVW\U\L$QQ\2EODFLĔVNLHM
Warszawa 2010
Monografia opracowana i wydana w ramach projektu badawczego MNiSzW
Nr NN 404329933 realizowanego w latach 2007-2010
&]\QQLNLELRORJLF]QHEHKDZLRUDOQHLSV\FKRVSRáHF]QHNV]WDáWXMąFH
ZVNDĨQLNPDV\FLDáD (BMI) 13-latków. Badanie prospektywne
Kierownik projektu
: doc. dr hab. med. Krystyna Mikiel-Kostyra
Autorzy raportu:
mgr Anna Dzielska
dr n. med. Maria Jodkowska
mgr Magdalena Korzycka-Stalmach
dr n. hum$JQLHV]ND0DáNRZVND-Szkutnik
doc. dr hab. med. Krystyna Mikiel-Kostyra
GUQPHG$QQD2EODFLĔVNa
mgr Katarzyna Radiukiewicz
dr n. hum. Izabela Tabak
GUQPHG(OĪELHWD:RMGDQ-Godek
© Copyright by Instytut Matki i Dziecka
=DNáDG2FKURQ\L3URPRFML=GURZLDD]LHFLL0áRG]LHĪ\
ISBN: 978-83-88767-52-4
Przy publikowaniu lub prezentacji danych z niniejszej publikacji, prosimy o podawanie
ĨUyGáD.
:\NRU]\VW\ZDQLHS\WDĔF\WRZDQ\FKZUDSRUFLHGREDGDĔZáDVQ\FKZ\PDJD]JRG\
kierownika projektu:
Krystyna Mikiel-Kostyra
=DNáDG2FKURQ\L3URPRFML=GURZLD']LHFLL0áRG]LHĪ\
Instytut Matki i Dziecka
ul. Kasprzaka 17A
01-211 Warszawa
tel./fax.: 22 32 77 370
e-mail:
]DNáDGSURPRFML]GURZLD#LPLGPHGSO
63,675(ĝ&,
:VWĊS
5
1.
INFORMACJA O BADANIACH -
Krystyna Mikiel-Kostyra
8
1.1.Dobór próby
8
1.2. 0HWRG\NDEDGDĔ
12
1.3. Charakterystyka badanej grupy
15
1.4. Struktura raportu
17
='52:,(),=<&=1(:.217(.ĝ&,(0$6<&,$à$
-
2.
20
$QQD2EODFLĔVND0DULD-RGNRZVND
2.1. Rozwój fizyczny i dojrzewanie
20
2.2. Biologiczne predykWRU\PDV\FLDáD
30
2.3. Zdrowie subiektywne
36
2.3.1. Samoocena zdrowia
37
&KRURE\SU]HZOHNáHLQLHSHáQRVSUDZQRĞü
38
2.4. Podsumowanie
42
3.
='52:,(36<&+,&=1(,-$.2ĝûĩ<&,$
=:,Ą=$1$=(='52:,(0
44
-
3.1. Zdrowie psychiczne
Izabela Tabak
44
3.2. 0DVDFLDáDMDNRSUHG\NWRUSRVWU]HJDQLDZáDVQHJRFLDáDLMHJRUR]PLDUyZ
u 13-latków –
Anna Dzielska, $JQLHV]ND0DáNRZVND-Szkutnik
48
3.3. -DNRĞüĪ\FLD]ZLą]DQD]H]GURZLHPDPDVDFLDáD-latków
-
$JQLHV]ND0DáNRZVND-Szkutnik, Anna Dzielska
56
3.4. Podsumowanie
66
4. ZACHOWANIA ZDROWOTNE JAKO PREDYKTORY
0$6<&,$à$
70
4.1. Zachowania .zywieniowe –
Magdalena Korzycka-Stalmach,
(OĪELHWD:RMGDQ-Godek
70
6SRĪ\ZDQLHSRGVWDZRZ\FKSRVLáNyZ
71
6SRĪ\ZDQLHSU]HNąVHNSRMDGDQLHPLĊG]\JáyZQ\PLSRVLáNDPL
89
/LF]EDZV]\VWNLFKSRVLáNyZVSRĪ\ZDQ\FKMHGQHJRdnia
94
&]ĊVWRĞüVSRĪ\ZDQLDZ\EUDQ\FKSURGXNWyZVSRĪ\ZF]\FK
95
$NW\ZQRĞüIL]\F]QD –
0DULD-RGNRZVND$QQD2EODFLĔVND
117
6LHG]ąF\WU\EĪ\FLD]DFKRZDQLDVHGHQWHU\MQH –
Maria Jodkowska,
$QQD2EODFLĔVND
119
4.3.1. Kumulowanie siĊQLHNRU]\VWQ\FK]DFKRZDĔGRW\F]ąF\FK
DNW\ZQRĞFLIL]\F]QHM
122
4.4. 0DVDFLDáDDRGFKXG]DQLHVLĊL]DFKRZDQLD]ZLą]DQH]RGĪ\ZLDQLHP
u 13-latków –
$QQD']LHOVND$JQLHV]ND0DáNRZVND-Szkutnik
125
4.5. Podsumowanie
134
5.
ĝ52'2:,6.2632à(&=1($0$6$&,$à$
138
5.1. Czynniki rodzinne jako predyktory PDV\FLDáD-nastolatków
– Izabela Tabak
138
5.1.1. Status socjoekonomiczny rodziny
138
5.1.2. Struktura rodziny
149
5HODFMHZURG]LQLHLSRVWĊSRZDQLHrodziców
152
5.2. 0DVDFLDáD-ODWNyZDRGF]XFLDZ]JOĊGHPV]NRá\LVWRSLHĔ
SU]HFLąĪHQLDQDXNąV]NROQą
– Katarzyna Radiukiewicz
160
2GF]XFLDXF]QLyZZ]JOĊGHPV]NRá\
162
6WRSLHĔSU]HFLąĪHQLDQDXNąV]NROQą
165
5.3. Podsumowanie
167
6.
8:$*,.2ē&2:(
–
Krystyna Mikiel-Kostyra
170
1DMZDĪQLHMV]HZ\QLNLEDGDĔ
170
6.2. Ograniczenie prezentowanego badania
171
7. REKOMENDACJE –
3267ĉ32:$1,(
174
:67ĉ3
:RVWDWQLFKG]LHVLĊFLROHFLDFKZNUDMDFKUR]ZLQLĊW\FKHNRQRPLF]QLHREVHUZXMHVLĊ
ZĞUyG PáRG]LHĪ\ ]MDZLVNR QDUDVWDQLD QLHSUDZLGáRZRĞFL PDV\ FLDáD REMDZLDMąF\FK VLĊ
]DUyZQRMHMQLHGRERUHPMDNLQDGPLDUHP=HZ]JOĊGXQDDNWXDOQHLRGOHJáHNRQVHNZHQFMHtej
WHQGHQFMLGODVWDQX]GURZLDOXGQRĞFL]DJDGQLHQLHWR]RVWDáR]LGHQW\ILNRZDQHMDNRZDĪQ\
SUREOHP]GURZLDSXEOLF]QHJR:]ZLą]NX]W\PSURZDG]RQHVąLQWHQV\ZQHEDGDQLDPDMąFH
QD FHOX XVWDOHQLH F]\QQLNyZ ZSá\ZDMąF\FK QD PDVĊ FLDáD G]LHFL L PáRG]LHĪ\ RUD] Mą
PRG\ILNXMąF\FK6]F]HJyOQH]DLQWHUHVRZDQLHEXG]LVWDOHURVQąFDQDĞZLHFLHOLF]EDG]LHFL]
QDGZDJąLRW\áRĞFLą3RGREQDWHQGHQFMDSUDZGRSRGREQLHZ\VWĊSXMHWDNĪHZ3ROVFHMHGQDN
REHFQLHG\VSRQXMHP\W\ONRRJUDQLF]RQ\PLGRZRGDPLSRSDUW\PLZ\QLNDPLEDGDĔ=analizy
GDQ\FK]GZyFKEDGDĔSURZDG]RQ\FKSU]H]=DNáDG0HG\F\Q\6]NROQHM,QVW\WXWX0DWNLL
']LHFNDZURNXLSRXZ]JOĊGQLHQLXUyĪQLFPHWRGRORJLF]Q\FKZ]ELHUDQLXL
RSUDFRZ\ZDQLX GDQ\FK Z\QLND ĪH Z EDGDQ\P G]LHVLĊFLROHFLX F]ĊVWRĞü Z\VWĊSRZDQLD
nDGPLDUXPDV\FLDáDX-15-ODWNyZZ]URVáDRRNRáR
1,2
. Wzrost ten jest wprawdzie
PQLHMV]\QLĪZNUDMDFK]DFKRGQLFKDOHE\áRQREVHUZRZDQ\ZSRF]ąWNRZ\PRNUHVLH
WUDQVIRUPDFMLXVWURMRZHMLHNRQRPLF]QHMZQDV]\PNUDMX1DSRGREQąWHQGHQFMĊZVND]XMą
dane uz\VNDQH]UDSRUWyZ:+2ED]XMąF\FKQDEDGDQLDFK+%6&]LURNXZHGáXJ
których odsetek 13-ODWNyZ]QDGZDJąLRW\áRĞFLąZ3ROVFH]ZLĊNV]\áVLĊRRNRáR
3,4
0LPRVWDOHURVQąFHMOLF]E\G]LHFLLPáRG]LHĪ\, DWDNĪHGRURVá\FK]QLHSUDZLGáRZą
PDVąFLDáa, które to zjawisko w niektórych krajach przyjmuje charakter epidemiczny, nie
XGDáRVLĊVNXWHF]QLHZSURZDG]LüSRSXODF\MQ\FKG]LDáDĔ]DSRELHJDZF]\FK
.
5
. Stosowane w
ostatnich latach zalecenia dietetyczne i promowanie ]ZLĊNV]RQHMDNW\ZQRĞFLUXFKRZHMQLH
przynRV]ąVSRG]LHZDQ\FKHIHNWyZL]DVDGQLF]RQLH]PLHQLDMąREVHUZRZDQ\FKWHQGHQFML
6
.
-HGQą]JáyZQ\FKSU]\F]\QEUDNXHIHNWyZZG]LDáDQLDFKSURILODNW\F]Q\FKLQDSUDZF]\FK
PRĪHE\ü- PLPRZLHOXSRGHMPRZDQ\FKEDGDĔ– stale bardzo ograniczona wiedza na temat
1
2EODFLĔVND$-RGNRZVND02W\áRĞüXSROVNLFKQDVWRODWNyZ(SLGHPLRORJLDVW\OĪ\FLDVDPRSRF]XFLH
Instytut Matki i Dziecka, Warszawa 2007.
2
2EODFLĔVND$-RGNRZVND03DOF]HZVND,7DEDN,:DUWRĞüLSU]\GDWQRĞü]PRG\ILNRZDQHJRWHVWX
SU]HVLHZRZHJRGRZ\NU\ZDQLDQDGZDJLLRW\áRĞFLXG]LHFLLPáRG]LHĪ\ZZLHNXV]NROQ\PMed. Wieku
5R]ZRMF]ĊĞü,-280.
3
Currie C. (ed), Inequalities in young people’s health. HBSC international report from the 2005/2006 survey,
WHO 2008, 75-77.
4
Currie C (ed.), Young people’s health in context. Health behavior in School-aged Children (HBSC) study:
international report from the 2001/2002 survey, WHO 2004, 120-129.
5
White House Task Force on Childhood Obesity. Report to the President. Solving the problem of childhood
obesity within a generation. 2010
6
Johnson-Taylor W.L., Evelhart J.E.: Modifiable environmental and behavioral determinants of overweight
among children and adolescents: Report of a workshop. Obesity 2006, 14, 929-966.
5
[ Pobierz całość w formacie PDF ]