razem latwiej biuletyn 2, Studia i edukacja, Położnictwo, Jestem Położną
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Biuletyn edukacyjno/informacyjny
dla personelu medycznego oddziałów
Położniczych i Neonatologicznych
Szkoła Matek i Ojców
Razem Łatwiej
Program Edukacji Poporodowej
REKOMENDACJE
POLSKIE TOWARZYSTWO
MEDYCYNY PERINATALNEJ
Oddział Zachodniopomorski
Nr 2/2010
• • •
2
Biuletyn edukacyjno/informacyjny dla personelu medycznego oddziałów Położniczych i Neonatologicznych
PIERWSZE SZKOLENIE JUŻ ZA NAMI...
Serdecznie dziękujemy wszystkim uczestniczkom za przybycie na
I Szkolenie zorganizowane w ramach Programu Edukacji Poporodowej
SZKOŁA MATEK I OJCÓW Razem Łatwiej
Dziękujemy naszym Wykładowcom, którzy tak doskonale przygotowali się do
swoich wykładów. Bardzo wysoki poziom merytoryczny nie budził żadnych
wątpliwości. Żywe dyskusje wywołał temat Prof. Ryszarda Poręby – „Problemy
kobiety w połogu”. Dzięki specjalnej formie organizacyjnej, każda z Pań miała
możliwość osobistej wymiany doświadczeń, uzyskania porady, wsparcia zarów-
no koleżanek jak i Wykładowców. Mieliśmy czas na pytania i odpowiedzi po
każdym z poruszanych tematów.
Jak pokazały wyniki anonimowej ankiety oceniającej szkolenie, w 100% otrzy-
mało ono pozytywną opinię.
Wierzymy, że nasze spotkanie, które jak się w trakcie dowiedzieliśmy, odbyło
się w tragicznym dla Polski dniu, 10 kwietnia 2010 roku, przyniesie korzyści
wielu Polakom. Z tego właśnie powodu zdecydowaliśmy poprowadzić je do
końca, i w ten sposób złożyć hołd poległym.
Serdecznie dziękujemy wszystkim Dyrektorom i Przełożonym, którzy decy-
dują o udziale Ich pracowników w szkoleniach. Jesteśmy dumni, że możemy
z Wami współpracować i gwarantujemy, że założyciele Programu Edukacji
Poporodowej uczynią wszystko, by realizowane szkolenia stale podnosiły
poziom wiedzy uczestników, a tym samym jakość opieki w Państwa szpita-
lach i placówkach. Potencjał Pań, Ich głębokie zaangażowanie jest godne
wyróżnienia i naśladowania.
Na zakończenie wszystkich wykładów odbył się test. Przygotowane przez
Wykładowców 32 pytania wywołały wiele emocji, jednak, jak orzekła komisja
egzaminacyjna w składzie: Prof. Jacek Rudnicki, Prof. Ryszard Poręba oraz Dr
n.med. Urszula Markowska, test wypadł bardzo pozytywnie i zadawalająco.
Najlepszy wynik uzyskały:
I miejsce BARBARA CIURA
, Wojewódzki Szpital Specjalistyczny, im. L. Rydygiera,
Kraków (szpital w programie SZMiO)
II miejsce TERESA JAROSZ
, Wojewódzki Szpital Specjalistyczny, im.
L. Rydygiera, Kraków (szpital w programie SZMiO)
III miejsce - MARIA KACZMARCZYK
, Szpital Uniwersytecki, Kraków
ORGANIZATORZY
Dziękujemy Partnerom
GRATULUJEMY
Na zakończenie spotkania uczestniczki brały udział w losowaniu nagrody ufun-
dowanej przez Organizatorów
- WEEKEND NA SŁOWACJI -
Nagrodę wylosowała
BEATA HOŁUB
.
Życzymy udanego pobytu i niezapomnianych wrażeń
Mamy nadzieję, że zobaczymy się już w czerwcu na
II SZKOLENIU
organizowanym w ramach Programu Edukacji Poporodowej
SZKOŁA MATEK I OJCÓW Razem Łatwiej.
Zapraszamy!
ZAPRASZAMY NA II KURSO-SZKOLENIE
Organizowane w ramach Programu Edukacji Poporodowej SZKOŁA MATEK I OJCÓW Razem Łatwiej
09 czerwca 2010 r.
PABIANICE, hotel PIEMONT, ul. J.Kilińskiego 25
Serdecznie zapraszamy wszystkie szpitale realizujące Program Edukacji Poporodowej Szkoła Matek i Ojców
Razem Łatwiej, a także wszystkie te, których Dyrekcja pragnie szkolić swój personel i podnosić Jego kwaliikacje
w zakresie opieki okołoporodowej na kolejne szkolenie, tym razem międzynarodowe!
Tematyka Kurso-szkolenia:
Praktyczne aspekty karmienia piersią – 2 godzinne warsztaty -
lek.med.Magdalena Nehring-Gugulska
, IBCLC
Szczepienia, wczoraj i dziś –
Prof. Jacek Rudnicki
Na zakończenie TEST i otrzymanie Certyikatu
GOŚCIE SPECJALNI
-
Danielle Salducci
- kinezyterapeutka, twórczyni kokonu dla niemowląt Cocoonababy irmy Red Castle, Francja
-
Avner Goren
- pediatra i specjalista do spraw alergii, pracownik kliniki immunologii Sheba Medical Center w
Izraelu, współtwórca materaca AirNetres, Izrael.
18.00 - RECITAL Jacka Rudnickiego
Dla uczestników
I Szkolenia Szkoły Matek i Ojców
30 zł. ZNIŻKI!
Koszt uczestnictwa:
180 zł
- koszt obejmuje: udział, materiały szkoleniowe, 2 przerwy kawowe, obiad, test, certyikat
Zgłoszenia:
Razem Łatwiej s.c., ul. Grobelna 7, lok.301, Tel/fax 42 213 06 88, 692 895 250,
mail: kontakt@razemlatwiej.pl Formularz zgłoszeniowy do pobrania na stronie: www.razemlatwiej.pl
DLA WSZYSTKICH UCZESTNIKÓW PREZENT: Graika Jacka Rudnickiego oraz losowanie NAGRODY
PUNKTY EDUKACYJNE
Szanowni Państwo,
Serdecznie dziękujemy za tak życzliwe przyjęcie naszej inicjatywy oraz publikacji Biuletynu. Jesteśmy zaszczyceni mogąc realizować tak
ważną misję edukacyjną. Wierzymy, że nasze działania oraz każda forma współpracy z Państwem przyczynią się do ulepszania jakości
opieki okołoporodowej. Ten ważny moment, jakim jest poród i pojawienie się małego człowieka na świecie, to start młodych rodziców czę-
sto w nieznane. Niech, dzięki nam wszystkim, będzie on jak najbardziej profesjonalnie przygotowany.
Niezmiennie prosimy o czynne zaangażowanie z Państwa strony i kontakt z nami, co umożliwi nam poruszanie najciekawszych tematów i
uzupełni Państwa zainteresowania. Z góry dziękujemy za współtworzenie naszego Biuletynu i działanie, bo Razem Łatwiej.
W razie jakichkolwiek pytań jesteśmy do Państwa dyspozycji:
ORGANY ZAŁOŻYCIELSKIE PROGRAMU
PRZEWODNICZĄCY, wartość merytoryczna programu:
W tym numerze:
Prof. Jacek Rudnicki, tel. 601 565 044
•
Zalety pozycji wertykalnych w porodzie
(prof. Ryszard Poręba) ................ str. 4-6
Poród rodzinny – razem łatwiej
•
(dr n.med. Urszula Markowska) .......str. 9-10
BONDING jako koncepcja systemu opieki nad matką i
dzieckiem wspierającego tworzenie więzi
Dr Katarzyna Augustyniuk, tel. 609 825 711
•
CZĘŚĆ II
(mgr Dorota Pilch) ....................str. 11-16
Podstawowe zagadnienia dotyczące przysposobienia
w ujęciu polskiego prawa rodzinnego i opiekuńczego
PREZES KOMITETU WSPIERAJĄCEGO, promocja i PR
•
(mgr Joanna Szymczak)................str. 17-19
Tomasz Grzegorzewski, tel. 692 895 250
Redakcja i marketing:
Redakcja nie ponosi odpowie-
dzialności za treść zamiesz-
czonych reklam.
Magdalena Grzegorzewska, tel. 608 653 181
Piszcie do nas:
95-200 Pabianice, ul. Grobelna 7, lokal 301
tel.: 42 291 37 19
e-mail: kontakt@razemlatwiej.pl
www.razemlatwiej.pl
PARTNERZY PROGRAMU:
• • •
4
Biuletyn edukacyjno/informacyjny dla personelu medycznego oddziałów Położniczych i Neonatologicznych
Zalety pozycji wertykalnych w porodzie
– Autor: Prof. zw. dr hab. n. med. Ryszard Poręba
Kierownik Katedry i Oddziału Klinicznego Ginekologii i Położnictwa w Tychach
Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach
Naukowa dyskusja nad mechanizmem porodu zawsze była i będzie związana z pytaniem o optymalne położenie ciała kobiety podczas
porodu. Do niedawna przyjęty prawie powszechnie w położnictwie zwyczaj prowadzenia porodu w ułożeniu na wznak nie ma współ-
cześnie uzasadnienia naukowego, nie sprzyja maksymalnemu wykorzystaniu sił naturalnych, działających w tym akcie, a także nie
stwarza rodzącej możliwie największego komfortu podczas porodu.
Pozycję porodową można śledzić od czasów prehistorycznych, których źródłem są dzieła sztuki pierwotnej, a także najstarsze przekazy
literackie z okresu pierwszych cywilizacji. Do najstarszych przekazów ludzkich należy wyobrażenie porodu znalezione w wykopali-
skach
w dzisiejszej Anatolii (Turcja). Pochodzą one z Neolityku (późna Epoka Kamienna od 6-go do 5-go tysiąclecia p.n.e.).
Brytyjski archeolog Mellaart, znalazł w tym jednym z najstarszych regionów na świecie, wizerunek rodzącej bogini, siedzącej na tronie
z głowami leoparda. Pomiędzy jej kończynami dolnymi można było rozpoznać główkę rodzącego się dziecka.
W starożytnym Egipcie kobiety rodziły w różnych pozycjach; klęczącej, wyprostowanej lub siedzącej. Pozycja siedząca na prymitywnym
„fotelu porodowym”, zrobionym zaledwie z kilku cegieł była najczęściej przyjmowaną przez Egipcjanki pozycją do porodu. Pierwsza
płaskorzeźba przedstawiająca rodzącą
Catal Hüyük
. Z okresu starożytności pochodzi
posążek przedstawiający poród w pozycji kucznej. Sądzi się, że figurka ta, z twarzą wyrażającą cierpienie pochodzi z połowy IV w. p.n.e.
Znaleziono ją w grobie z okolic
Kleopatrę
pochodzi z rzeźby umieszczonej w świątyni w
Esneh
. Ta sama kolekcja zawiera też figurkę przedstawiającą poród u kobiety siedzącej na ziemi.
W opisach z mitologii grecko-rzymskiej poród w pozycji klęczącej powraca w bardzo różnych formach. Poród
Taranto
Leto
, przedstawiany jest
w pozycji klęczącej na trawie, która urodziła bliźnięta trzymając się palmy. Często ukazywana bogini porodu
znajdowała się
również w postawie klęczącej. Ten sposób rodzenia zachował się przez wieki, gdyż nawet w średniowieczu kobiety preferowały poród
w pozycji pionowej, przeważnie siedzącej, podtrzymywane przez pomocnice stojące z boku lub za nimi. Postawa ta w czasie porodu
była łatwiejsza dla rodzącej aniżeli pozycja kuczna, stojąca lub klęcząca. Praktykowano również poród w pozycji siedzącej, przy użyciu
specjalnie do tego celu skonstruowanego małego krzesła lub za pomocą
Eileithyia
„żywego krzesła” – „ porodu w objęciach”
. Polegało to na tym, iż
kobieta rodząca siedziała na kolanach kobiety odbierającej poród lub swojego męża.
W prymitywnych plemionach w różnych regionach świata porody do dziś odbywają się w pozycjach wertykalnych. Kobiety Afryki Połu-
dniowej często stosują pozycję klęczącą, w której rękami przytrzymują się sznura przywieszonego do belki sufitu, czy gałęzi drzewa. W
każdej znanej dotychczas kulturze kobiety rodziły w pozycji pionowej lub kucznej.
Na przełomie XVI i XVII wieku powoli zaczęto wprowadzać pozycję horyzontalną. Francuski położnik Francois Mauuriceau uważał, że
położenie kobiety na plecach da możliwość lepszej obserwacji. W miarę rozwoju techniki medycznej przymusowa pozycja rodzącej na
plecach stała się powszechna.
Powrót do rodzenia w pozycji pionowej, półsiedzącej, siedzącej, czy kucznej
następował powoli i jest związany z lepszym poznaniem mechanizmów II
okresu porodu, gdzie wykorzystanie tych pozycji daje rodzącej kobiecie peł-
ne możliwości parcia, co w konsekwencji przyczynia się do lepszego stanu
ogólnego płodu. Dzięki wprowadzeniu w latach 50. ubiegłego wieku przez
Astrupa metody badania gazometrycznego krwi można było badać stan
utlenowania krwi noworodka i rozpoznawać stopień niedotlenienia. Metodę
Astrupa wykorzystał w latach 60. XX wieku Saling badając krew pobraną ze
sklapu płodu czasie porodu. Metoda ta pozwoliła badać stan płodu w czasie
porodu w różnych pozycjach porodowych. Wiele prac w kolejnych dziesię-
cioleciach udowodniły korzystny wpływ pozycji wertykalnej w porodzie na
stan dziecka. Stąd w wielu krajach preferuje się pozycje wertykalne, głównie
pozycje kuczne i siedzące na specjalnym krześle.
Warunki, jakie powinno spełniać ułożenie kobiety do porodu trafnie określił
w 1870 roku wrocławski lekarz H. von Ludwig. Twierdził, że ułożenie do
porodu powinno być dogodne i odpowiadać potrzebom kobiety, powinno
spełniać osiem podstawowych niżej prezentowanych zasad:
•
•
•
•
•
•
•
•
ułatwić przebieg poszczególnych okresów porodu;
zmniejszać niebezpieczeństwo uszkodzeń porodowych;
nie zwiększać niebezpieczeństwa dla dziecka;
zapewnić punkty oparcia dla nóg i rąk rodzącej;
ułatwić rodzącej możliwość najlepszego współdziałania w porodzie i rozwinięcia maksimum siły wydalającej;
umożliwić dostęp do rodzącej i udzielenie pomocy lekarzowi i położnej;
bez konieczności nie urażać naturalnego poczucia wstydliwości rodzącej;
uwzględnić prawa fizyki i mechaniki, a przynajmniej im nie przeszkadzać (np. prawu ciążenia).
• • •
5
Biuletyn edukacyjno/informacyjny dla personelu medycznego oddziałów Położniczych i Neonatologicznych
Powyższe warunki nie straciły na aktualności i można je współcześnie uważać za aktualne. Kobieta rodząca czuje najlepiej, w jakiej
pozycji potrafi skutecznie rozluźniać swoje mięśnie, być bardziej aktywną w czasie skurczu, prawidłowo oddychać, unikać lub łagodzić
bóle kręgosłupa i najbardziej efektywnie przeć. Możliwość zmiany pozycji w czasie porodu i dostosowanie jej do własnych odczuć daje
jej poczucie swobody i spokoju wewnętrznego. Pozwala być aktywną i przeżyć poród w sposób naturalny, bez dodatkowych utrudnień,
stresów i komplikacji, a dziecku zapewnić komfort rodzenia.
Przeprowadzone badania na świecie i w kraju potwierdzają, że niemal wszystkie rodzące czują się znacznie lepiej podczas I okresu
porodu, jeśli mają możliwość swobodnego poruszania się i przyjmowania dogodnych dla siebie pozycji w porodzie. Poród wówczas
przebiega aktywnie, skurcze są bardziej efektywne oraz mniej uciążliwe i bolesne. Poprzez wyuczony sposób oddychania łatwiej jest
skurcze opanować i kontrolować. Instynkt natury rodzącej kobiety jest tutaj dominujący. Kobieta przyjmuje taką pozycję, jaka w danej
chwili jest najbardziej dla niej dogodna. Coraz lepsze wyposażenie sal porodowych w różne przedmioty (np. worek sacco, sznury,
drabinki, liny porodowe, krzesełka porodowe) ułatwia stosowanie pozycji wertykalnych. Do czynników wpływających na wybór pozycji
porodowej przez rodzącą należy zaliczyć:
•
•
•
•
osobiste preferencje;
dobre samopoczucie rodzącej i dobrostan płodu;
miejsce porodu;
podejście opiekującego się personelu medycznego i zaufanie do
niego.
Wciąż aktualne pozostają podane przez Jensena i Bobaka w 1985
roku czynniki mające znaczenie dla każdego porodu, określane
jako 6P:
Płód (przedmiot porodu) (
passenger
).
Drogi porodowe (
passengerway
).
Siły porodowe (
power
).
Łożysko i jego usytuowanie (
placenta
).
Psychologia rodzącej (
psychology
).
Pozycja rodzącej (
position
).
1.
2.
3.
4.
5.
6.
W ułożeniu na wznak (na placach) poród odbywa się wbrew działającym siłom grawitacji, jak gdyby „
”. Część przodująca
rodzącego się płodu musi pokonać opór tkanek miękkich kanału rodnego i krocza oraz pokonać działanie sił ciężkości, co zużywa nie-
potrzebnie wiele energii. Ułożenie na plecach może prowadzić do wystąpienia zaburzeń hemodynamicznych w wyniku ucisku ciężarnej
macicy na żyłę główną dolną i aortę, to może zmniejszyć przepływ maciczno-łożyskowy. Pozycja na wznak utrudnia parcie i wymagana
jest pomoc dodatkowych osób, aby umożliwić dociskanie ud do brzucha rodzącej. Natomiast w pozycji kucznej wzajemny układ części
ciała rodzącej jest idealny i w ten sposób maksymalnie wykorzystana jest siła ciążenia (ryc.). Pozycja kuczna wydaje się być szczególnie
efektywna w II okresie porodu, gdy następuje rodzenie płodu. Powoduje ona:
pod górkę
•
•
maksymalne ciśnienie wewnątrz macicy;
minimalny wysiłek mięśniowy – oś kanału rodnego prostuje się, a obniżanie się główki jest ułatwione, następuje optymalna relak-
sacja krocza, a płód jest dotleniony;
doskonały kąt wyjścia w stosunku do sił grawitacji.
•
Pozycja siedząca lub klęcząca z lekkim kołysaniem się lub pochylaniem do
przodu w czasie skurczu pozwala na łatwiejsze wstawianie się główki.
Pozycja kolankowo-łokciowa wskazana jest, jeśli akcja porodowa jest bardzo
szybka (należy wówczas jeszcze bardziej pochylić ramiona).
Polecając pozycje wertykalne należy pamiętać, że przed porodem jest trudno
określić najdogodniejszą pozycję, gdyż nie istnieje jedna, uniwersalna. W
czasie porodu kobieta może próbować wielu pozycji. Wybór pozycji, sposób
poruszania się i oddychania są całkowicie intuicyjne. Aktywność i ułożenie
ciała zależą od różnych czynników, np. okresu porodu, warunków, w jakich się
odbywa, wielkości dziecka.
Wiele danych doświadczalnych dotyczących pozycji pionowej ciała i jej
możliwych korzyści zostało zebranych w ciągu ostatnich kilkunastu latach.
Pierwszym, który dokonał longitudinalnych badań nad mechanizmem porodu
w pionowej pozycji ciała był Argentyńczyk F. Perussi. Po ośmioletnim okresie
swych badań prowadzonych we współpracy z anatomami, radiologami i fizjologami
Perussi doszedł do wniosku, że pozycja pozioma na wznak jest nienaturalna, bezcelowa, nieproduktywna, jest stratą energii, osłabia
normalną funkcjonalną dynamikę, która normalnie harmonizuje zjawiska fizjologiczne.
Ryc. Niekorzystna i korzystna
pozycja w porodzie.
W świetle doniesień literaturowych należy stwierdzić, iż pozycje wertykalne powodują;
•
Wzrost siły skurczów, kanał rodny rozszerza się, dzięki wpływowi siły grawitacji. Według badań Suhr-Jessena i Perussiego u kobie-
ty rodzącej w pozycji pionowej, główka nie cofa się w przerwach między skurczami partymi.
Lepszą adaptację główki płodu do wchodu miednicy, co daje w rezultacie korzystne przygięcie główki w najwcześniejszym możli-
wym momencie.
Zwiększenie się płaszczyzn strzałkowych kanału rodnego o około 1,5cm.
Przyspieszenie rozwierania szyjki macicy.
•
•
•
[ Pobierz całość w formacie PDF ]