RadioterapiaPoMastektomii, Medycyna
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Aktualne wskazania do uzupełniającej radioterapii po mastektomii
Medycyna Praktyczna - portal dla lekarzy
Aktualne wskazania do uzupełniającej radioterapii po mastektomii
Current indications for post-mastectomy radiation
M. Vilarino-Varela, Y.S. Chin, A. Makris
International Seminars in Surgical Oncology, 2009; 6: 5
Data utworzenia: 19.11.2009
Ostatnia modyfikacja: 19.11.2009
Opublikowano w Medycyna Praktyczna Onkologia 2009/05
Zastosowanie radioterapii w uzupełnieniu operacji oszczędzającej wykonywanej z powodu raka piersi zyskało
powszechną akceptację. Jednak rola tej metody po mastektomii jest tematem toczącej się od dłuższego czasu dyskusji.
Już w latach 70. ubiegłego wieku ustalono, że radioterapia po mastektomii istotnie zmniejsza ryzyko nawrotu
lokoregionalnego, natomiast jej wpływ na przeżywalność całkowitą i przeżywalność związaną z chorobą udowodniono
dopiero niedawno. Obecnie sądzi się, że należy napromieniać chorych, u których stwierdzono co najmniej 4 przerzuty w
pachowych węzłach chłonnych, guz pierwotny jest duży (>=5 cm) i miejscowo zaawansowany (T4), a także w przypadku
niedoszczętnej mastektomii.
Pełna treść artykułu jest dostępna w publikacji: Medycyna Onkologia 2009/5
Komentarz
Zasadność stosowania uzupełniającej radioterapii po mastektomii u chorych na raka piersi była tematem wielu badań
klinicznych, jednak nadal jest to kontrowersyjne zagadnienie. Od lat 70. ubiegłego wieku, kiedy wykazano jej przydaność
w zmniejszaniu ryzyka nawrotu miejscowego, wskazania do uzupełniającego napromieniania ściany klatki piersiowej i
regionalnych węzłów chłonnych były co pewien czas rozszerzane lub ograniczane. Wyniki badań przeprowadzonych
między innymi przez Danish Breast Cancer Cooperative Group (DBCG 82b i 82c) oraz British Columbia Cancer Agency
(BCCA) wykazały w analizowanych podgrupach zmniejszenie ryzyka nawrotu miejscowego i zwiększenie odsetka chorych
przeżywających ponad 10 lat.
Zgodnie z aktualnymi rekomendacjami międzynarodowymi (między innymi z konferencji w Sankt Gallen w 2009 r.
[
omówionymi w "MP - Onkologii" 4/2009, s. 38: Leczenie wczesnego raka piersi - przyp. red.
] oraz zaleceniami
przygotowanymi przez National Comprehensive Cancer Network [NCCN]) wskazaniem do uzupełniającej radioterapii po
mastektomii jest stwierdzenie przerzutów w >=4 pachowych węzłach chłonnych, wyjściowa (tj. sprzed rozpoczęcia
leczenia) średnica guza >=5 cm, zaawansowanie miejscowe T4, niedostateczny (tj. <1 mm) lub "dodatni" margines
operacyjny. Nie jest jednoznacznie ustalone postępowanie w przypadku zajęcia <4 węzłów chłonnych.
Poglądy na rzeczywistą wartość uzupełniającej radioterapii w przypadku raka piersi ewoluują w miarę postępów w
zakresie techniki napromieniania i zmiany taktyki leczenia systemowego. W nowoczesnej radioterapii planowanie rozkładu
dawki dokonywane jest trójwymiarowo i z uwzględnieniem obciążenia promieniowrażliwych narządów krytycznych.
Zgodnie z aktualnymi wymogami należy dokładnie ustalić dawkę promieniowania, którą otrzymuje tętnica wieńcowa lewa.
Pozwala to zmniejszyć ryzyko późnej toksyczności leczenia i ograniczyć zgony z powodów kardiologicznych (te powikłania
w przeszłości dyskredytowały metodę). Z drugiej strony bardziej skuteczne leczenie systemowe i wydłużenie życia
chorych może dać podstawę do wykazania klinicznego zysku wynikającego z zastosowania uzupełniającej radioterapii.
Ustalenia wymaga zasadność napromieniania dołu pachowego, bowiem ryzyko wznowy w tej lokalizacji jest wielokrotnie
mniejsze niż w obszarze ściany klatki piersiowej oraz w okolicach nad- i podobojczykowych. Jak dowiedziono,
napromienianie dołu pachowego po limfadenektomii łączy się z istotnym ryzykiem późnych zmian popromiennych w
postaci obrzęku ramienia i neuropatii splotu barkowego. Czy ryzyko to jest analogiczne po operacji węzła wartowniczego?
Wszystkie te wątpliwości można wyjaśnić wyłącznie po zakończeniu obecnie realizowanych i zaplanowanych badań
klinicznych. Autorzy komentowanego artykułu przybliżają wspomnianą tematykę i przedstawiają bieżącą wiedzę dotyczącą
tego zagadnienia, nie dając jednak jednoznacznych odpowiedzi na wciąż aktualne pytania.
prof. dr hab. med. Jacek Fijuth
Kierownik Zakładu Radioterapii Katedry Onkologii UM w Łodzi
Copyright © 1996 - 2009 Medycyna Praktyczna
1 z 1
2010-05-31 04:32
[ Pobierz całość w formacie PDF ]