Rachunek kosztow - w06, study, semestr 4, Rachunek kosztów dla inżynierów, Rachunek kosztów dla inzynierów
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Rachunek kosztów dla inżynierów
WYKŁAD 6
Rozliczanie kosztów
1
Proces rozliczania kosztów
Koszty działalności jednostek gospodarczych są złożoną kategorią
ekonomiczną, ujmowaną wieloprzekrojowo. W systemie rachunku
kosztów odbywa się transformacja jednych kategorii
i
układów
kosztów w inne.
Zasadniczym procesem w transformacji układów kosztowych jest
proces rozliczania kosztów, który umożliwia przekształcenie
kosztów ujętych w dokumentacji źródłowej we wcześniej ustalone
przekroje informacyjne. Punktem wyjścia jest zgrupowanie kosztów
w układzie rodzajowym, które w dalszej kolejności poddawane są
rozliczeniom:
1)
międzyokresowym,
2)
podmiotowym (według miejsc powstawania),
3)
przedmiotowym (według nośników kosztów).
Rozliczanie kosztów działalności pomocniczej
Działalność wydziałów
pomocniczych
(produkcji
pomocniczej) obejmuje:
świadczenie usług transportowych,
świadczenie usług remontowych,
wytwarzanie energii,
wytwarzanie narzędzi, opakowań, części zapasowych,
prototypów itp.,
świadczenie usług socjalnych dla pracowników
(stołówka, hotele robotnicze, ośrodki wczasowe itp.).
2
Rozliczanie kosztów działalności pomocniczej cd.
Koszty działalności pomocniczej, bezpośrednie i pośrednie,
rejestrowane są na koncie „Koszty działalności pomocniczej”,
dla którego prowadzi się dwupoziomową ewidencję analityczną:
1)
wyodrębnienie kosztów poszczególnych wydziałów działalności
pomocniczej,
2)
wydzielenie poszczególnych pozycji kosztów rodzajowych.
Ewidencja działalności pomocniczej powinna obejmować:
rodzaje i ilości wykonywanych świadczeń,
wydziały i komórki przedsiębiorstwa, dla których usługi były
świadczone,
sumę i strukturę kosztów danego wydziału,
wysokość kosztów świadczeń przypadających na poszczególne
konta odbiorców świadczeń.
Rozliczanie kosztów działalności pomocniczej cd.
Sposób rozliczania kosztów wydziałów pomocniczych na rzecz
poszczególnych odbiorców zależy od dwóch czynników:
1)
charakteru świadczeń wydziałów pomocniczych:
a) świadczenia
jednorodne
–
produkcja
jednego
rodzaju
wyrobów lub usług,
b) świadczenia
różnorodne
–
produkcja
wielu
rodzajów
wyrobów lub usług,
2)
kierunków świadczeń wydziałów pomocniczych:
a) świadczenia jednokierunkowe – produkcja wyrobów i usług
wyłącznie na potrzeby innych odbiorców poza wydziałami
pomocniczymi,
b) świadczenia wielokierunkowe – produkcja wyrobów i usług
zarówno
na
potrzeby
innych
odbiorców,
jak
i
wzajemne
potrzeby wydziałów pomocniczych.
3
Rozliczanie kosztów działalności pomocniczej cd.
Świadczenie usług na rzecz innych jednostek wewnętrznych bez wykonywania
świadczeń wzajemnych
Najprościej przebiega kalkulacja i rozliczanie kosztów
wydziałów działalności pomocniczej o produkcji jednorodnej w
sytuacji, gdy dany wydział nie wykonuje świadczeń na rzecz
innych
wydziałów
pomocniczych.
Wówczas
potrzebne
są
następujące dane:
suma
kosztów
poniesionych
przez
wydział
produkcji
pomocniczej,
ilość produkcji
wytworzonej
przez
wydział
produkcji
pomocniczej w okresie sprawozdawczym,
ilość produkcji pobranej przez poszczególnych odbiorców.
Rozliczanie kosztów działalności pomocniczej cd.
W tym przypadku rozliczanie kosztów wydziału pomocniczego przebiega
następująco:
ustalenie kosztu wytworzenia jednostki produkcji danego wydziału:
K
k
=
i
i
q
i
ustalenie kosztów świadczeń na rzecz poszczególnych odbiorców
K
=
k
*
q
ji
i
ji
gdzie:
k
i
– koszt wytworzenia jednostki produkcji wydziału
i-
tego,
K
i
– suma kosztów poniesionych przez wydział
i-
ty w okresie rozliczeniowym,
q
i
– wielkość produkcji wydziału
i-
tego w okresie rozliczeniowym,
K
ji
– koszty świadczeń wydziału
i-
tego na rzecz wydziału
j-
tego,
q
ji
– wielkość produkcji wydziału
i-
tego na rzecz wydziału
j-
tego.
4
Rozliczanie kosztów działalności pomocniczej cd.
W warunkach braku pomiaru ilości świadczeń pobranych przez
poszczególnych użytkowników, można posłużyć się wielkościami
umownymi nazywanymi kluczami podziałowymi kosztów. Są to
parametry zużycia świadczeń wydziałów pomocniczych, w stosunku
do
których
koszt
rozliczanych świadczeń kształtuje
się
proporcjonalnie,
np.
koszty
zużycia
energii
rozliczane
proporcjonalnie
do
powierzchni
lub
objętości
ogrzewanych
pomieszczeń.
Klucz rozliczeniowy powinien pozostawać w związku przyczynowo-
skutkowym z rozliczonymi kosztami. Dobór klucza powinien
stanowić kompromis pomiędzy dokładnością obliczeń i kosztem
pozyskania odpowiednich danych (dotyczących pomiaru wielkości
produkcji lub świadczonych usług).
Rozliczanie kosztów działalności pomocniczej cd.
W przypadku świadczeń o charakterze niejednorodnym
(wydział remontowy, narzędziownia), produkcja odbywa
się najczęściej na zlecenie komórek zamawiających.
Koszty bezpośrednie rozliczane są na poszczególne
zlecenia na podstawie dokumentów źródłowych, natomiast
koszty pośrednie rozliczane są za pomocą odpowiednich
kluczy rozliczeniowych.
W przypadku drobnych zleceń stosuje się uproszczone
rozwiązanie polegające na rozliczaniu kosztów wydziału
pomocniczego
proporcjonalnie
w
stosunku
do
pracochłonności zleceń.
5
[ Pobierz całość w formacie PDF ]