Rzym I, I rok MGR, II semestr, Prawo rynku wewnętrznego
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
L 177/6
PL
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej
4.7.2008
ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (WE) Nr 593/2008
z dnia 17 czerwca 2008 r.
w sprawie prawa właściwego dla zobowiązań umownych (Rzym I)
PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,
przepływu orzeczeń sądowych prawidłowe funkcjonowanie
rynku wewnętrznego wymaga, aby obowiązujące w pań-
stwach członkowskich normy kolizyjne wskazywały to
samo prawo krajowe bez względu na to, do sądu którego
państwa wniesiono sprawę.
uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską,
w szczególności jego art. 61 lit. c) i art. 67 ust. 5 tiret drugie,
uwzględniając wniosek Komisji,
uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-
Społecznego (
1
),
(7)
Przedmiotowy zakres zastosowania oraz przepisy niniej-
szego rozporządzenia powinny być spójne z rozpo-
rządzeniem Rady (WE) nr 44/2001 z dnia 22 grudnia
2000 r. w sprawie jurysdykcji i uznawania orzeczeń
sądowych oraz ich wykonywania w sprawach cywilnych
i handlowych (
5
) („Bruksela I”) oraz rozporządzeniem (WE)
nr 864/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia
11 lipca 2007 r. dotyczącym prawa właściwego dla
zobowiązań pozaumownych („Rzym II”) (
6
).
stanowiąc zgodnie z procedurą określoną w art. 251 Traktatu (
2
),
a także mając na uwadze, co następuje:
(1)
Wspólnota postawiła sobie za cel utrzymanie i rozwinięcie
przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości.
W celu stopniowego utworzenia takiej przestrzeni Wspól-
nota ma przyjąć środki w dziedzinie współpracy sądowej
w sprawach cywilnych mających skutki transgraniczne
w stopniu koniecznym dla prawidłowego funkcjonowania
rynku wewnętrznego.
(8)
Stosunki rodzinne powinny obejmować pokrewieństwo
w linii prostej, małżeństwo, powinowactwo oraz pokre-
wieństwo w linii bocznej. Odniesienie w art. 1 ust. 2 do
stosunków rodzących skutki podobne do małżeństwa
i innych stosunków rodzinnych powinno być interpreto-
wane zgodnie z prawem sądu państwa członkowskiego,
który rozstrzyga sprawę.
(2)
Zgodnie z art. 65 lit. b) Traktatu środki te mają obejmować
środki wspierające zgodność norm mających zastosowanie
w państwach członkowskich dotyczących prawa właści-
wego i jurysdykcji.
(9)
Zobowiązania z weksli, czeków, weksli własnych oraz
innych zbywalnych papierów wartościowych powinny
obejmować także konosamenty w zakresie, w jakim
zobowiązania z konosamentu wynikają z jego zbywalności.
(3)
Rada Europejska na posiedzeniu w Tampere w dniach 15–
16 października 1999 r. zatwierdziła zasadę wzajemnego
uznawania orzeczeń oraz innych decyzji organów sądo-
wych jako podstawę współpracy sądowej w sprawach
cywilnych i zwróciła się do Rady i Komisji o przyjęcie
programu w zakresie środków wdrażania tej zasady.
(10)
Zobowiązania wynikające z kontaktów handlowych mają-
cych miejsce przed zawarciem umowy zostały objęte art. 12
rozporządzenia (WE) nr 864/2007. Z tego względu
zobowiązania takie powinny być wyłączone z zakresu
zastosowania niniejszego rozporządzenia.
(4)
W dniu 30 listopada 2000 r. Rada przyjęła wspólny
program Komisji i Rady w zakresie środków wdrażania
zasady wzajemnego uznawania orzeczeń w sprawach
cywilnych i handlowych (
3
). Program określa środki
odnoszące się do harmonizacji norm kolizyjnych jako
środki ułatwiające wzajemne uznawanie orzeczeń.
(11)
Swoboda wyboru przez strony prawa właściwego powinna
stanowić jeden z fundamentów systemu norm kolizyjnych
w odniesieniu do zobowiązań umownych.
(5)
W programie haskim (
4
) przyjętym na posiedzeniu Rady
Europejskiej w dniu 5 listopada 2004 r. wezwano do
aktywnego kontynuowania prac nad normami kolizyjnymi
odnoszącymi się do zobowiązań umownych („Rzym I”).
(12)
Jednym z czynników branych pod uwagę przy ustalaniu,
czy wybór prawa wynika w sposób jednoznaczny, powinna
być umowa stron przyznająca sądowi lub sądom danego
państwa członkowskiego wyłączną jurysdykcję do roz-
patrywania sporów wynikających z umowy.
(6)
W celu zwiększenia przewidywalności wyników sporów,
pewności dotyczącej prawa właściwego i swobodnego
(13)
Niniejsze rozporządzenie nie wyłącza możliwości włącze-
nia przez strony do umowy – na zasadzie wskazania
materialnoprawnego – przepisów prawa innego niż prawo
krajowe lub postanowień konwencji międzynarodowej.
(
1
) Dz.U. C 318 z 23.12.2006, s. 56.
(
2
) Opinia Parlamentu Europejskiego z dnia 29 listopada 2007 r.
(dotychczas nieopublikowana w Dzienniku Urzędowym) oraz
decyzja Rady z dnia 5 czerwca 2008 r.
(
3
) Dz.U. C 12 z 15.1.2001, s. 1.
(
4
) Dz.U. C 53 z 3.3.2005, s. 1.
(
5
) Dz.U. L 12 z 16.1.2001, s. 1. Rozporządzenie ostatnio zmienione
rozporządzeniem (WE) nr 1791/2006 (Dz.U. L 363 z 20.12.2006,
s. 1).
(
6
) Dz.U. L 199 z 31.7.2007, s. 40.
4.7.2008
PL
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej
L 177/7
(14)
Jeżeli Wspólnota przyjmie we właściwym instrumencie
prawnym regulację materialnoprawną z zakresu zobowią-
zań umownych, w tym ogólne warunki umów, instrument
ten może zezwalać na kolizyjnoprawny wybór takiej
regulacji przez strony.
do więcej niż jednego z wyszczególnionych typów umów,
świadczenie charakterystyczne dla umowy należy ustalić,
biorąc pod uwagę jej istotę.
(20)
Jeżeli umowa pozostaje w znacznie ściślejszym związku
z państwem innym niż państwo wskazane w art. 4 ust. 1
lub 2, reguła korekcyjna w tych przepisach powinna
przewidywać stosowanie prawa tego innego państwa.
W celu ustalenia tego państwa należy między innymi
wziąć pod uwagę, czy dana umowa nie wykazuje bardzo
ścisłych związków z inną umową lub innymi umowami.
(15)
Jeżeli dokonano wyboru prawa właściwego i wszystkie inne
elementy stanu faktycznego są zlokalizowane w innym
państwie niż to, którego prawo zostało wybrane, dokonany
wybór prawa nie powinien naruszać stosowania tych
przepisów prawa tego innego państwa, których nie można
wyłączyć w drodze umowy. Zasada ta powinna mieć
zastosowanie niezależnie od tego, czy wybór prawa
właściwego został uzupełniony umową o właściwość
obcego sądu. Zważywszy, że nie zamierza się wprowadzać
zmian merytorycznych w stosunku do art. 3 ust. 3
konwencji z 1980 r. o prawie właściwym dla zobowiązań
umownych (
1
) („konwencja rzymska”), brzmienie niniej-
szego rozporządzenia dostosowuje się w jak największym
stopniu do brzmienia art. 14 rozporządzenia (WE) nr 864/
2007.
(21)
W przypadku braku wyboru prawa właściwego, gdy prawa
tego nie można ustalić ani na podstawie przyporządkowa-
nia umowy do jednego z wyszczególnionych typów umów,
ani w oparciu o łącznik miejsca zwykłego pobytu strony
zobowiązanej do spełnienia świadczenia charakterystycz-
nego dla umowy, prawem właściwym jest prawo państwa,
z którym wykazuje ona najściślejszy związek. W celu
ustalenia tego państwa należy między innymi wziąć pod
uwagę, czy dana umowa nie wykazuje bardzo ścisłych
związków z inną umową lub innymi umowami.
(16)
Dążąc do realizacji głównego celu niniejszego rozporzą-
dzenia, jakim jest zapewnienie pewności prawa w europej-
skiej przestrzeni sprawiedliwości, normy kolizyjne powinny
być w jak największym stopniu przewidywalne. Sądy
powinny jednak dysponować pewną władzą dyskrecjo-
nalną, jeżeli chodzi o określenie prawa, które jest najściślej
związane ze sprawą.
(22)
W odniesieniu do interpretacji umów przewozu towarów
nie przewiduje się wprowadzenia zmian merytorycznych
w stosunku do art. 4 ust. 4 zdanie trzecie konwencji
rzymskiej. Konsekwentnie, za umowy przewozu towarów
uznaje się także umowy czarterowe na jeden rejs i inne
umowy, które służą przede wszystkim przewozowi towa-
rów. Do celów niniejszego rozporządzenia pojęcie „na-
dawcy” powinno odnosić się do każdej osoby, która zawiera
umowę przewozu z przewoźnikiem, a pojęcie „prze-
woźnika” powinno odnosić się do strony umowy, która
podejmuje się przewozu towarów, niezależnie od tego, czy
sama dokonuje tego przewozu.
(17)
W odniesieniu do prawa właściwego w przypadku braku
wyboru prawa, pojęcia „świadczenia usług” i „sprzedaży
towarów” należy interpretować w ten sam sposób, co
w przypadku stosowania art. 5 rozporządzenia (WE) nr 44/
2001 w zakresie, w jakim to rozporządzenie obejmuje
sprzedaż towarów i świadczenie usług. Choć umowy
franczyzy i dystrybucji są umowami o świadczenie usług,
podlegają szczególnym zasadom.
(23)
W odniesieniu do umów zawartych ze stroną uznawaną za
słabszą stronie takiej należy zapewnić ochronę za pomocą
norm kolizyjnych, które są dla niej korzystniejsze niż reguły
ogólne.
(18)
W odniesieniu do prawa właściwego w przypadku braku
wyboru prawa systemy wielostronne powinny być syste-
mami, w których dokonywana jest transakcja, takimi jak
rynki regulowane i wielostronne platformy obrotu, o któ-
rych mowa w art. 4 dyrektywy 2004/39/WE Parlamentu
Europejskiego i Rady z dnia 21 kwietnia 2004 r. w sprawie
rynków instrumentów finansowych (
2
), niezależnie od tego,
czy występuje w nich partner centralny.
(24)
Szczególnie w odniesieniu do umów konsumenckich
normy kolizyjne powinny pozwolić na zmniejszenie
kosztów rozstrzygnięcia spraw, w których wartość przed-
miotu sporu jest zwykle niewielka, oraz uwzględnić rozwój
technik handlu na odległość. Zapewnienie spójności
z rozporządzeniem (WE) nr 44/2001 wymaga zarówno
nawiązania do pojęcia działalności kierowanej jako
warunku stosowania normy chroniącej konsumenta, jak
i jednolitej interpretacji tego pojęcia w rozporządzeniu
(WE) nr 44/2001 i w niniejszym rozporządzeniu, biorąc
pod uwagę, że we wspólnej deklaracji Rady i Komisji
dotyczącej art. 15 rozporządzenia (WE) nr 44/2001
stwierdzono, że „aby art. 15 ust. 1 lit. c) miał zastosowanie,
nie wystarczy, aby przedsiębiorstwo kierowało swoje usługi
w stronę państwa członkowskiego będącego krajem
zamieszkania konsumenta lub w stronę grupy państw
członkowskich obejmującej to państwo; konieczne jest
również, aby umowa została zawarta w ramach jego
działalności”. W deklaracji tej przypomniano również, że
„sam fakt, że strona internetowa jest dostępna, nie
wystarcza do zastosowania art. 15; konieczne jest również
to, aby strona ta umożliwiała zawieranie umów na
(19)
Jeżeli nie dokonano wyboru prawa właściwego, prawo to
należy określić zgodnie z zasadą dotyczącą określonego
typu umowy. Jeżeli umowy nie można przyporządkować
do żadnego z wyszczególnionych typów lub gdy składniki
umowy należą do więcej niż jednego z wyszczególnionych
typów umów, prawem właściwym powinno być prawo
państwa, w którym strona zobowiązana do spełnienia
świadczenia charakterystycznego dla umowy ma miejsce
zwykłego pobytu. W przypadku umowy, na którą składa się
zespół praw i obowiązków, które można przyporządkować
(
1
) Dz.U. L 334 z 30.12.2005, s. 1.
(
2
) Dz.U. L 145 z 30.4.2004, s. 1. Dyrektywa ostatnio zmieniona
dyrektywą 2008/10/WE (Dz.U. L 76 z 19.3.2008, s. 33).
L 177/8
PL
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej
4.7.2008
odległość i aby umowa taka została rzeczywiście zawarta za
pomocą dowolnych środków. Przy tym język lub rodzaj
waluty używany na stronie internetowej nie są elementami
istotnymi”.
emitowania lub przedstawiania takich instrumentów
w ofercie, stosunek umowny ustanowiony między emiten-
tem lub oferentem a konsumentem nie powinien koniecz-
nie podlegać prawu państwa zwykłego pobytu
konsumenta, gdyż istnieje potrzeba zapewnienia jednoli-
tości warunków emisji lub oferty. Ta sama reguła powinna
mieć zastosowanie do systemów wielostronnych objętych
art. 4 ust. 1 lit. h), co do których należy zapewnić, by prawo
państwa miejsca zwykłego pobytu konsumenta nie wcho-
dziło w konflikt z zasadami mającymi zastosowanie do
umów zawartych w ramach tych systemów lub zawartych
z operatorem takich systemów.
(25)
Konsumenci powinni podlegać ochronie tych przepisów
obowiązujących w państwie ich zwykłego miejsca pobytu,
których nie można wyłączyć w drodze umowy, pod
warunkiem że umowa z konsumentem została zawarta
w następstwie wykonywania przez przedsiębiorcę w tym
państwie działalności gospodarczej lub zawodowej. Taka
sama ochrona powinna zostać zagwarantowana, jeżeli
przedsiębiorca, mimo niewykonywania działalności gospo-
darczej lub zawodowej w państwie zwykłego miejsca
pobytu konsumenta, w jakikolwiek sposób kieruje swą
działalność do tego państwa lub do kilku państw z tym
państwem włącznie, a umowę zawarto w wyniku takiej
działalności.
(29)
Do celów niniejszego rozporządzenia odniesienia do praw
i obowiązków stanowiących warunki emisji, oferty publicz-
nej lub publicznej oferty przejęcia zbywalnych papierów
wartościowych oraz odniesienia do subskrypcji i umarzania
jednostek uczestnictwa w przedsiębiorstwach zbiorowego
inwestowania powinny dotyczyć tych warunków, które
odnoszą się, między innymi, do przydziału akcji lub
jednostek, uprawnień w przypadku nadsubskrypcji, prawa
do wycofania i podobnych kwestii w kontekście oferty, jak
również kwestii, o których mowa w art. 10, 11, 12 i 13,
zapewniając tym samym, że wszystkie elementy umowne
oferty dotyczące zobowiązania emitenta lub oferenta
względem konsumenta podlegają jednemu prawu.
(26)
Do celów niniejszego rozporządzenia do usług finanso-
wych takich jak usługi inwestycyjne i działalność inwes-
tycyjna oraz usługi dodatkowe świadczone przez
przedsiębiorcę na rzecz konsumenta, o których mowa
w sekcji A i B załącznika I do dyrektywy 2004/39/WE, oraz
do umów sprzedaży jednostek uczestnictwa w przedsiębior-
stwach zbiorowego inwestowania, bez względu na to, czy
są one objęte zakresem dyrektywy Rady 85/611/EWG
z dnia 20 grudnia 1985 r. w sprawie koordynacji
przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych
odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwesto-
wania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) (
1
),
powinno stosować się art. 6 niniejszego rozporządzenia.
W konsekwencji dokonywane odniesienia do warunków
emisji lub oferty publicznej zbywalnych papierów wartoś-
ciowych lub subskrypcji i umarzania jednostek uczestnic-
twa w przedsiębiorstwach zbiorowego inwestowania,
powinno obejmować wszystkie elementy wiążące emitenta
lub oferenta względem konsumenta, z wyłączeniem tych
elementów, które odnoszą się do świadczenia usług
finansowych.
(30)
Do celów niniejszego rozporządzenia przez instrumenty
finansowe i zbywalne papiery wartościowe należy rozu-
mieć instrumenty, o których mowa w art. 4 dyrektywy
2004/39/WE.
(31)
Przepisy niniejszego rozporządzenia nie powinny naruszać
działania formalnego porozumienia wskazanego jako
system na podstawie art. 2 lit. a) dyrektywy 98/26/WE
Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 19 maja 1998 r.
w sprawie zamknięcia rozliczeń w systemach płatności
i rozrachunku papierów wartościowych (
3
).
(27)
Od ogólnej reguły kolizyjnej przewidzianej dla umów
konsumenckich powinny istnieć wyjątki. Jeden z takich
wyjątków polega na tym, że ogólna reguła nie powinna być
stosowana do umów, których przedmiotem jest prawo
rzeczowe na nieruchomości lub prawo do korzystania
z nieruchomości, chyba że taka umowa dotyczy korzys-
tania z nieruchomości w oznaczonym czasie w rozumieniu
dyrektywy 94/47/WE Parlamentu Europejskiego i Rady
z dnia 26 października 1994 r. w sprawie ochrony
nabywców w odniesieniu do niektórych aspektów umów
odnoszących się do nabywania praw do korzystania
z nieruchomości w oznaczonym czasie (
2
).
(32)
W związku ze szczególnym charakterem umów przewozu
i umów ubezpieczenia szczególne przepisy powinny
zapewnić odpowiedni poziom ochrony podróżnych i ubez-
pieczających. Dlatego art. 6 nie powinien mieć zastosowa-
nia w przypadku tych szczególnych umów.
(33)
W przypadku gdy umowa ubezpieczenia nieobejmująca
dużych ryzyk obejmuje więcej niż jedno ryzyko, z którego
co najmniej jedno jest umiejscowione w państwie człon-
kowskim, a co najmniej jedno jest umiejscowione w pań-
stwie trzecim, szczególne reguły dotyczące umów
ubezpieczenia zawarte w niniejszym rozporządzeniu
stosuje się jedynie do ryzyka ubezpieczeniowego lub ryzyk
umiejscowionych w danym państwie członkowskim lub
państwach członkowskich.
(28)
Istotne jest zapewnienie, by ogólnej regule mającej
zastosowanie do umów konsumenckich nie podlegały
prawa i obowiązki stanowiące instrument finansowy, gdyż
mogłoby to doprowadzić do sytuacji, w której różne prawa
byłyby właściwe dla każdego z wydanych instrumentów,
a zatem zmieniać ich charakter i uniemożliwiać ich emisję
oraz przedstawianie w ofercie. Podobnie, w przypadku
(34)
Reguła dotycząca indywidualnych umów o pracę nie
powinna wykluczać stosowania przepisów wymuszających
swoje zastosowanie państwa, do którego oddelegowany jest
pracownik zgodnie z dyrektywą 96/71/WE Parlamentu
Europejskiego i Rady z dnia 16 grudnia 1996 r. dotyczącą
delegowania pracowników w ramach świadczenia usług (
4
).
(
1
) Dz.U. L 375 z 31.12.1985, s. 3. Dyrektywa ostatnio zmieniona
dyrektywą 2008/18/WE Parlamentu Europejskiego i Rady
(Dz.U. L 76 z 19.3.2008, s. 42).
(
2
) Dz.U. L 280 z 29.10.1994, s. 83.
(
3
) Dz.U. L 166 z 11.6.1998, s. 45.
(
4
) Dz.U. L 18 z 21.1.1997, s. 1.
4.7.2008
PL
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej
L 177/9
(35)
Nie należy pozbawiać pracowników ochrony przyznanej
im na mocy przepisów, których nie można wyłączyć
w drodze umowy lub od których możliwe jest odstępstwo
jedynie na korzyść pracowników.
Zastosowanie przepisów prawa właściwego wskazanego
przez przepisy niniejszego rozporządzenia nie powinno
ograniczać swobodnego przepływu towarów i usług ure-
gulowanego w instrumentach wspólnotowych, takich jak
dyrektywa 2000/31/WE Parlamentu Europejskiego i Rady
z dnia 8 czerwca 2000 r. w sprawie niektórych aspektów
prawnych usług społeczeństwa informacyjnego, w szczegól-
ności handlu elektronicznego w ramach rynku wewnętrz-
nego („dyrektywa o handlu elektronicznym”) (
1
).
(36)
W odniesieniu do indywidualnych umów o pracę –
świadczenie pracy w innym państwie należy uważać za
czasowe, jeżeli pracownik po wykonaniu swoich zadań za
granicą ma ponownie podjąć pracę w państwie pocho-
dzenia. Zawarcie nowej umowy o pracę z pierwotnym
pracodawcą lub pracodawcą należącym do tej samej grupy
przedsiębiorstw, co pierwotny pracodawca, nie powinno
wykluczać uznania, że pracownik świadczy pracę w innym
państwie czasowo.
(41)
Ze względu na poszanowanie międzynarodowych zobo-
wiązań państw członkowskich niniejsze rozporządzenie nie
powinno naruszać konwencji międzynarodowych, których
stroną, w chwili przyjęcia niniejszego rozporządzenia, jest
jedno lub więcej państw członkowskich. W celu zwięk-
szenia dostępności przepisów obowiązujących w tej dzie-
dzinie Komisja powinna opublikować w
Dzienniku
Urzędowym Unii Europejskiej
wykaz właściwych konwencji
sporządzony na podstawie informacji przekazanych przez
państwa członkowskie.
(37)
Względy interesu publicznego uzasadniają przyznanie
sądom państw członkowskich możliwości odwoływania
się, w wyjątkowych okolicznościach, do stosowania
wyjątków opartych na klauzuli porządku publicznego
i przepisach wymuszających swoje zastosowanie. Pojęcie
„przepisów wymuszających swoje zastosowanie” należy
odróżnić od sformułowania „przepisy, których nie można
wyłączyć w drodze umowy”, a wykładnia tego pojęcia
powinna być bardziej restryktywna.
(42)
Komisja przedstawi Parlamentowi Europejskiemu i Radzie
wniosek dotyczący procedur i warunków, zgodnie z któ-
rymi państwa członkowskie byłyby upoważnione do
negocjowania i zawierania w swoim imieniu umów
z państwami trzecimi w indywidualnych i wyjątkowych
przypadkach dotyczących kwestii sektorowych, które to
umowy zawierałyby postanowienia dotyczące prawa właś-
ciwego dla zobowiązań umownych.
(38)
W kontekście przelewu wierzytelności termin „stosunek”
powinien jasno wyrażać, że art. 14 ust. 1 ma także
zastosowanie do skutków rozporządzających przelewu
wierzytelności pomiędzy zbywcą a nabywcą, w tych
porządkach prawnych, w których skutki takie są rozpa-
trywane odrębnie od skutków obligacyjnych. Terminu
„stosunek” nie należy jednak rozumieć jako odnoszącego
się do każdego stosunku mogącego istnieć między zbywcą
i nabywcą. W szczególności nie powinien on obejmować
kwestii wstępnych dotyczących przelewu wierzytelności lub
subrogacji umownej. Termin ten powinien być ściśle
ograniczony do aspektów, które mają bezpośrednie
znaczenie dla danego przelewu wierzytelności lub subro-
gacji umownej.
(43)
W związku z tym, że cel niniejszego rozporządzenia nie
może zostać osiągnięty w wystarczającym stopniu przez
państwa członkowskie, natomiast z uwagi na skalę i skutki
niniejszego rozporządzenia możliwe jest lepsze jego
osiągnięcie na poziomie Wspólnoty, Wspólnota może
przyjąć środki zgodnie z zasadą pomocniczości określoną
w art. 5 Traktatu. Zgodnie z zasadą proporcjonalności
określoną w tym artykule niniejsze rozporządzenie nie
wykracza poza to, co jest niezbędne do osiągnięcia tego
celu.
(39)
Pewność prawa wymaga przyjęcia jednoznacznej definicji
miejsca zwykłego pobytu, w szczególności dla spółek
i innych podmiotów, posiadających osobowość prawną lub
jej nieposiadających. Inaczej niż w art. 60 ust. 1 rozporzą-
dzenia (WE) nr 44/2001, który ustanawia trzy kryteria,
norma kolizyjna powinna ograniczać się do tylko jednego
kryterium; w przeciwnym razie strony nie byłyby w stanie
przewidzieć prawa w ich przypadku właściwego.
(44)
Zgodnie z art. 3 Protokołu w sprawie stanowiska
Zjednoczonego Królestwa i Irlandii, dołączonego do
Traktatu o Unii Europejskiej oraz do Traktatu ustanawia-
jącego Wspólnotę Europejską, Irlandia notyfikowała swoją
wolę uczestnictwa w przyjęciu i stosowaniu niniejszego
rozporządzenia.
(45)
Zgodnie z art. 1 i 2 Protokołu w sprawie stanowiska
Zjednoczonego Królestwa i Irlandii, dołączonego do
Traktatu o Unii Europejskiej oraz do Traktatu ustanawia-
jącego Wspólnotę Europejską, i bez uszczerbku dla art. 4
tego protokołu, Zjednoczone Królestwo nie uczestniczy
w przyjęciu niniejszego rozporządzenia, nie jest nim
związane i nie stosuje go.
(40)
Należy unikać rozproszenia norm kolizyjnych w ramach
kilku instrumentów oraz różnic pomiędzy tymi normami.
Niniejsze rozporządzenie nie powinno wykluczać jednak
możliwości włączenia norm kolizyjnych odnoszących się
do zobowiązań umownych do przepisów prawa wspólno-
towego w odniesieniu do kwestii szczególnych.
(46)
Zgodnie z art. 1 i 2 Protokołu w sprawie stanowiska Danii,
dołączonego do Traktatu o Unii Europejskiej oraz do
Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, Dania nie
uczestniczy w przyjęciu niniejszego rozporządzenia, nie
jest nim związana i nie stosuje go,
Niniejsze rozporządzenie nie powinno uchybiać stosowa-
niu innych instrumentów ustanawiających przepisy mające
wesprzeć właściwe funkcjonowanie rynku wewnętrznego,
jeżeli nie mogą one być stosowane łącznie z prawem
wskazanym przez przepisy niniejszego rozporządzenia.
(
1
) Dz.U. L 178 z 17.7.2000, s. 1.
L 177/10
PL
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej
4.7.2008
PRZYJMUJĄ NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:
j) umowy ubezpieczenia wynikające z operacji przeprowa-
dzanych przez organizacje niebędące zakładami, o których
mowa w art. 2 dyrektywy 2002/83/WE Parlamentu
Europejskiego i Rady z dnia 5 listopada 2002 r. dotyczącej
ubezpieczeń na życie (
1
), których przedmiotem jest zapew-
nienie pracownikom lub osobom pracującym na własny
rachunek, należącym do zakładu lub grupy zakładów, lub
do określonej grupy lub grup zawodowych, świadczeń
w przypadku śmierci lub dożycia określonego wieku,
przerwania lub ograniczenia działalności, choroby zawo-
dowej lub wypadku przy pracy.
ROZDZIAŁ I
ZAKRES ZASTOSOWANIA
Artykuł 1
Przedmiotowy zakres zastosowania
1. Niniejsze rozporządzenie stosuje się do zobowiązań umow-
nych w sprawach cywilnych i handlowych powiązanych
z prawem różnych państw.
3. Niniejszego rozporządzenia nie stosuje się do dowodów
i postępowania, bez uszczerbku dla art. 18.
Niniejszego rozporządzenia nie stosuje się w szczególności do
spraw skarbowych, celnych i administracyjnych.
4. W niniejszym rozporządzeniu termin „państwo członkow-
skie” oznacza państwa członkowskie, do których stosuje się
niniejsze rozporządzenie. W art. 3 ust. 4 i art. 7 termin ten
oznacza jednak wszystkie państwa członkowskie.
2. Z zakresu zastosowania niniejszego rozporządzenia wyłą-
czone są:
a) stan cywilny oraz zdolność prawna i zdolność do czynności
prawnych osób fizycznych, z zastrzeżeniem art. 13;
Artykuł 2
Powszechne stosowanie
b) zobowiązania wynikające ze stosunków rodzinnych oraz
stosunków uznawanych zgodnie z prawem dla nich
właściwym za mające podobne skutki, w tym zobowiązania
alimentacyjne;
Prawo wskazane przez niniejsze rozporządzenie stosuje się bez
względu na to, czy jest ono prawem państwa członkowskiego.
ROZDZIAŁ II
c) zobowiązania wynikające z małżeńskich ustrojów majątko-
wych, z ustrojów majątkowych w stosunkach uznawanych
zgodnie z prawem dla nich właściwym za mające podobne
skutki do małżeństwa oraz z prawa spadkowego, włącznie
z testamentami;
PRZEPISY JEDNOLITE
Artykuł 3
d) zobowiązania wynikające z weksli, czeków, weksli włas-
nych oraz innych zbywalnych papierów wartościowych
w zakresie, w jakim zobowiązania z tych innych papierów
wartościowych wynikają z ich zbywalności;
Swoboda wyboru prawa
1. Umowa podlega prawu wybranemu przez strony. Wybór
prawa jest dokonany wyraźnie lub w sposób jednoznaczny
wynika z postanowień umowy lub okoliczności sprawy. Strony
mogą dokonać wyboru prawa właściwego dla całej umowy lub
tylko dla jej części.
e) zapisy na sąd polubowny i umowy o właściwość sądu;
f) kwestie z zakresu prawa spółek i innych podmiotów
posiadających osobowość prawną lub jej nieposiadających,
takich jak utworzenie, w drodze rejestracji lub w inny
sposób, zdolność prawna i zdolność do czynności
prawnych, ustrój wewnętrzny lub rozwiązanie spółek
i innych podmiotów posiadających osobowość prawną
lub jej nieposiadających oraz osobista odpowiedzialność
wspólników i organów za zobowiązania takiej spółki lub
podmiotu;
2. Strony mogą w każdym czasie umówić się, że umowa
podlega prawu innemu niż to, które dla tej umowy było
uprzednio właściwe na podstawie wcześniejszego wyboru
dokonanego zgodnie z niniejszym artykułem lub na podstawie
innych przepisów niniejszego rozporządzenia. Zmiana prawa
właściwego dokonana przez strony po zawarciu umowy nie
narusza ważności umowy ze względu na formę w rozumieniu
art. 11 ani praw osób trzecich.
g) kwestie, czy przedstawiciel może wobec osób trzecich
zaciągać zobowiązania w imieniu osoby przez siebie
reprezentowanej lub czy organ spółki lub innego podmiotu
posiadającego osobowość prawną lub jej nieposiadającego
może wobec osób trzecich zaciągać zobowiązania w imie-
niu tej spółki lub podmiotu;
3. W przypadku gdy wszystkie inne elementy stanu faktycz-
nego w chwili dokonywania wyboru prawa właściwego są
zlokalizowane w państwie innym niż państwo, którego prawo
zostało wybrane, dokonany przez strony wybór nie narusza
stosowania tych przepisów prawa tego innego państwa, których
nie można wyłączyć w drodze umowy.
h) tworzenie „trustów” oraz stosunki prawne pomiędzy
założycielami, powiernikami i beneficjentami;
4. W przypadku gdy wszystkie inne elementy stanu faktycz-
nego w chwili dokonywania wyboru prawa właściwego są
zlokalizowane w jednym lub więcej państwach członkowskich,
i) zobowiązania wynikające z kontaktów handlowych mają-
cych miejsce przed zawarciem umowy;
(
1
) Dz.U. L 345 z 19.12.2002, s. 1. Dyrektywa ostatnio zmieniona
dyrektywą 2008/19/WE (Dz.U. L 76 z 19.3.2008, s. 44).
[ Pobierz całość w formacie PDF ]