Rabunki(1), PSZCZELARSTWO
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Czasopismo pszczelarskie PASIEKA - pszczelarstwo, pszczoły, ule, miód, informacje...
Page 1 of 2
pszczoły.pl>Dwumiesięcznik Pasieka Szukaj
W MOJEJ PASIECE ABECADŁO NAUKA W PASIECE CHOROBY W PASIECE PRODUKTY PASIECZNE ARCHIWUM
PASIECZNE ABECADŁO
W numerze
Rabunki i pszczoły rabujące
W terminologii pszczelarskiej pojęcie
"rabunek w pasiece" oznacza sytuację, w
której pszczoły lotne wchodzą do obcych
uli. Czynią tak nie na skutek błądzenia, lecz
z zamiarem zabrania z nich
nagromadzonych tam zapasów i
przeniesienia ich do swego gniazda.
W POCZĄTKOWYM stadium rabunku pszczoły
rabujące nie są liczne. TakŜe ich
zainteresowanie dotyczy zazwyczaj niewielkiej
liczby rodzin. Na dalszym etapie przebieg
rabunku w pasiece moŜe być róŜny. MoŜe
nastąpić gwałtowne zwiększenie zarówno liczby
pszczół rabujących, jak i rodzin rabowanych, moŜe teŜ przez długi czas utrzymywać się
stan opisany jako początkowy.
W pierwszym przypadku w miarę upływu czasu liczba pszczół rabujących i rodzin
rabowanych stale się zwiększa. Równocześnie w rodzinach rabowanych pojawia się
reakcja obronna. StraŜniczki bronią dostępu do własnego gniazda obcym pszczołom.
Pszczoły rabujące, które w pierwszej fazie rabunku nie są agresywne, a jedynie usiłują
przedostać się wszelkimi sposobami do obcych gniazd, teŜ zaczynają walczyć. Do walk
między robotnicami dochodzi zarówno przy wylotkach, jak i na mostkach, na trawie
przed ulami, na daszkach i przy sprzęcie pasiecznym. Liczba atakujących pszczół jest
na tyle duŜa, Ŝe są one groźne takŜe dla ludzi pracujących w pasiece. W tej fazie
zagroŜone rabunkiem stają się wszystkie rodziny obecne na pasieczysku, a przerwanie
tego nastroju wymaga zdecydowanej interwencji pszczelarza.
W drugim przypadku, kiedy wystąpił tak zwany "cichy rabunek", w miarę upływu czasu
nie zwiększa się w sposób zauwaŜalny liczba pszczół rabujących. Podczas takiego
rabunku pojedyncze pszczoły zabierają zapasy jednej, słabej i źle broniącej się
rodzinie, przy czym mogą to być podobnie jak w przypadku rabunku opisanego
wcześniej, robotnice pochodzące z róŜnych rodzin. Niekiedy wśród "rabusiów" dominują
pszczoły z jednej rodziny. NiezaleŜnie jednak od pochodzenia pszczół inicjujących
rabunek i następnie kontynuujących go, nie atakują one innych rodzin, a te zachowują
się spokojnie. Zdarza się więc, Ŝe ten typ rabunku moŜe zostać niezauwaŜony przez
pszczelarza nawet wtedy, gdy przebywa on w pasiece.
NiezaleŜnie od tego, jaki przebieg ma rabunek,
zawsze stanowi on znaczne zagroŜenie dla
pasieki. Po pierwsze wchodzące do gniazd obce
pszczoły robotnice mogą wprowadzić do nich
róŜne organizmy chorobotwórcze.
Równocześnie, jeśli rodzina rabowana jest
chora, moŜe to przyczynić się do
rozprzestrzenienia występującej w niej choroby.
Ponadto rabunek powoduje zuboŜenie zapasów
w rodzinie rabowanej. Obecność obcych pszczół
w gnieździe stanowi teŜ zagroŜenie dla matki
pszczelej. Wreszcie walki toczone między
pszczołami powodują stratę znacznej liczby
robotnic oraz zagroŜenie dla ludzi i zwierząt
przebywających na terenie i w pobliŜu pasieki.
Jak wykazały badania, robotnice inicjujące rabunek ze względu na swój stan
fizjologiczny naleŜą do grupy funkcyjnej określanej jako "pszczoły zbieraczki", jednak
ich kondycja jest znacznie gorsza od kondycji pszczół zbieraczek MoŜna więc
przypuszczać, choć brak na to bezpośrednich dowodów, Ŝe rabunki zaczynają pszczoły,
dla których szansą na przeŜycie jest pokarm znajdujący się w niewielkiej odległości od
własnego gniazda, nie są natomiast w stanie, w przypadku wystąpienia przerw
poŜytkowych, do podjęcia dalszych lotów zbieraczych.
Nasilający się nastrój rabunku pojawia się w pasiece zawsze w okresie przerw
poŜytkowych. W danym roku, w róŜnych okolicach, rabunki występują więc w róŜnych
terminach. Jednak zawsze sprzyjają im, obok braku poŜytków, wszelkiego rodzaju
prace w pasiece (przeglądy, podkarmiania, odbieranie i wirowanie miodu, itp.), które
powodują rozprzestrzenianie się zapachów z gniazda pszczelego oraz pokarmów
Wydarzenia
Jubileusz profesora
Jerzego Woyke
Apimondia 2009
Kamiańskie klimaty
W mojej pasiece
fot. Jerzy Jóźwik
Zimowa pasieka
Drzewa i krzewy dla
naszej pasieki
Ul leŜak dla hobbysty,
cz. 1.
Moja metoda
zintegrowanej walki z
Varroa destructor
Pozyskujmy pierzgę
Kalejdoskop
Miody pitne, sycone
czy niesycone?
Z Pasieką w świat
4 000 000 kilo miodu
w 6 tygodni
Międzynarodowe
Kongresy
Pszczelarskie
Apimondii
Nauka w pasiece
Monitorowanie
mikroklimatu rodziny
pszczelej
system WMA, cz. 1.
Wszystko, co o
plastrze i wosku
pszczelim wiedzieć
naleŜy, cz. 4.
fot. Jerzy Jóźwik
Pasieka poleca
Miód i produkty
pszczele dla zdrowia,
urody i podniebienia
Z pasieki do kuchni
Ptysie, sernik z pianką
Historia
Saga rodu Kurpielów
2010-01-13
Czasopismo pszczelarskie PASIEKA - pszczelarstwo, pszczoły, ule, miód, informacje...
Page 2 of 2
Kącik dla dziadków
i wnuczków
O pszczole, kociczce
Kundzi i kocurku
Tetroniuszu
węglowodanowych.
Przyczyny wystąpienia tak zwanych "cichych
rabunków" są mniej klarowne. W tym przypadku, jak
się wydaje, szczególnie istotne są dwa czynniki. Po
pierwsze obecność w pasiece zbieraczek o szczególnie
złej kondycji oraz rodziny szczególnie bezbronnej
(niezdolnej do obrony zarówno ze względu na niski
poziom mobilizacji do niej, jak i małą liczebność).
Wtedy, jeśli w okolicy występują słabe poŜytki
nektarowe, pszczoły zbieraczki nie dołączają się do
pszczół inicjujących rabunek i dlatego ich liczba nie
zwiększa się. Brak oporu ze strony straŜniczek oraz
innych pszczół obecnych w rodzinie rabowanej
powoduje, Ŝe rabunek ma bardziej spokojny przebieg.
Bez interwencji pszczelarza "cichy rabunek" kończy się wtedy, gdy rabowana rodzina
zostaje całkowicie pozbawiona zapasów i pszczoły rabujące nie znajdują w niej źródła
pokarmu. MoŜna go natomiast przerwać, przenosząc rabowaną rodzinę w inne miejsce,
równocześnie zasilając ją pszczołą i znacznie zwęŜając wylotek. Narastający nastrój
rabunku przerywa w pasiece równoczesne usunięcie z niej wszystkich źródeł zapachu
pochodzących z gniazd pszczelich, co w praktyce oznacza całkowite przerwanie prac
pasiecznych, i usunięcie z pasieki sprzętu i plastrów, a takŜe zmycie rozlanego miodu
czy syropu. W celu przerwania walk toczących się między pszczołami ściany uli i
daszków polewa się wodą. Wymienione działania przynoszą jednak efekt dopiero po
pewnym czasie. Naturalnym sprzymierzeńcem w walce z nastrojem rabunku są
czynniki przerywające loty pszczół, takie jak ulewny deszcz czy zapadający zmrok. Do
przerwania go stosowane są takŜe róŜnego rodzaju repelenty, zniechęcające pszczoły
do interesowania się gniazdami obcych rodzin pszczelich.
Kącik kolekcjonera
Rzeźby i figurki z
motywami
pszczelarskimi
fot. Jerzy Jóźwik
Janina Muszyńska
j.muszynska@wp.pl
Pasieka nr 3/2004
««
powrót
©20032010 Dwumiesięcznik "PASIEKA" portal www.pszczoly.pl
2010-01-13
[ Pobierz całość w formacie PDF ]