R 25 07, HTML
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Rozdział 25.
Publikowanie witryny
W poprzednich sześciu rozdziałach uczyłeś się tworzyć i testować strony WWW,
korzystając z własnego komputera i przeglądarki. Do tych celów nie jest nawet
konieczne łączenie się z siecią. Najprawdopodobniej utworzyłeś już swoją witrynę
WWW, nadając jej odpowiednią strukturę i umieszczając w niej rozsądną liczbę
troskliwie dobranych obrazów (zaopatrzonych w tekst alternatywny
ALT
). Powstał
przypuszczalnie także i tekst, wyważony i przemyślany oraz względne połączenia, a
wszystko zostało dokładnie przetestowane.
Jesteś więc gotów do opublikowania swojej prezentacji, aby inni użytkownicy sieci
mogli ją podziwiać i umieszczać na swoich stronach połączenia do niej prowadzące.
W tym i następnym rozdziale nauczysz się wszystkiego, co jest potrzebne, aby móc
opublikować wyniki swojej pracy. Ten rozdział podejmuje takie oto tematy:
do czego służy serwer i dlaczego jest Ci potrzebny,
gdzie możesz znaleźć serwer WWW, na którym można umieścić witrynę,
jak zainstalować witrynę,
w jaki sposób określić adres URL,
jak testować strony WWW i jak radzić sobie z błędami.
Jak działa serwer WWW?
Aby móc opublikować strony WWW, niezbędny jest serwer WWW. Serwer WWW to
program działający na podłączonym do Internetu komputerze, czekający na połączenie
z przeglądarką i prośbę o plik. Po nadejściu takiej prośby, serwer odnajduje plik i
odsyła go do przeglądarki. Proces jest tak prosty, jak ten op
is.
Serwery WWW i przeglądarki komunikują się ze sobą za pomocą protokołu
HTTP
(ang.
HyperText Transfer Protocol
), czyli specyficznego języka utworzonego specjalnie
do obsługi próśb o pliki i transferu dokumentów hipertekstowych w sieci. Z tego
powodu serwery WWW nazywane są często serwerami HTT
PD.
730
Część 9.
Publikowanie na WWW
Litera D w skrócie HTTPD oznacza
daemon
.
Daemon
, zgodnie z terminologią obowiązującą
w systemie Unix, to program rezydujący w tle i oczekujący na prośby o pliki. W przypadku
ich nadejścia budzi się, obsługuje prośbę i ponownie zasypia. Nie musisz pracować pod
systemem Unix, by znaleźć program działający tak jak ten. Serwery WWW działające na
dowolnych platformach są nazywane serwerami HTTPD. Ja zazwyczaj nazywam je po prostu
serwerami WWW.
Co jeszcze robią serwery?
Chociaż podstawowym celem serwera WWW jest odpowiadanie na prośby
nadchodzące od przeglądarek, lista obowiązków serwera obejmuje jeszcze parę innych
zadań. Kilka z nich poznasz w tym rozdziale.
Typy plików i MIME
W rozdziale 13. zatytułowanym „Multimedia: Dodawanie dźwięków, obrazów wideo
i innych elementów multimedialnych” omówione zostały typy plików i sposoby
korzystania przez serwery i przeglądarki z rozszerzeń nazw plików w celu określenia
ich typów. Serwer jest zobowiązany poinformować przeglądarkę o rodzaju zawartych
na nim plików. Możesz tak skonfigurować serwer, by wysyłał informacje o
różnorodnych typach lub obsługiwał nowe i inne pliki oraz rozszerzenia. W tym
rozdziale kwestie te zostaną dokładniej omówione. W podrozdziale — „Pytania do
Webmastera”, umieszczonym w dalszej części rozdziału, poznasz kilka ważnych pytań,
jakie należy zadać dostawcy usług internetowych przed opubliko
waniem witryny.
Zarządzanie plikami
Serwer WWW jest również odpowiedzialny za zarządzanie plikami na podstawowym
poziomie, zawiera się tu określanie umiejscowienia pliku oraz śledzenie jego
przemieszczania. Jeśli przeglądarka występuje o przesłanie pliku, który nie istnieje,
serwer WWW odsyła stronę z komunikatem
404: File Not Found
. Serwery mogą być
również tak skonfigurowane, by tworzyły zamienniki plików (zamiennik pliku to ten
sam plik, ale dostępny pod inną nazwą), aby umożliwić przesyłanie plików pod różne
adresy (automatycznie wskazując przeglądarce nowy adres URL przemieszczonego
pliku) i zwrot pliku domyślnego lub wydruku katalogu, w przypadku, gdy przeglądarka
występuje o adres URL zakończony nazw
ą katalogu.
Do obowiązków serwera należy również przechowywanie raportów, w których zawarta
jest informacja o częstotliwości korzystania z pliku, w tym dane dotyczące witryny
korzystającej z pliku, daty oraz, w przypadku niektórych serwerów, typu przeglądarki
i adresu URL strony.
Rozdział 25.
Publikowanie witryny
731
Skrypty CGI, programy i obróbka formularzy
Jednym z najbardziej interesujących zadań (i zarazem najbardziej złożonych), jakie
program serwera może wykonać jest uruchomienie zewnętrznego programu w oparciu
o dane wejściowe dostarczone przez użytkowników z przeglądarek. Te specjalne
programy są zazwyczaj nazywane skryptami CGI i stanowią podstawę tworzenia
interaktywnych formularzy oraz działających po stronie serwera map odsyłaczy (są to
obrazy, na których zdefiniowano czynne obszary, w zależności od tego, w którym
miejscu użytkownik kliknie, przeprowadzona zostanie inna operacja). Skrypty CGI
umożliwiają także tworzenie komunikacji pomiędzy serwerem a bazą danych lub innym
systemem informacji ulokowanym po stronie serwera.
Korzystanie ze skryptów CGI jest starszym sposobem obsługi formularzy. Obecnie
mamy już rozwiązania nie wymagające przetwarzania danych przez serwer. Istnieją
również języki skryptowe, takie jak VBScript i JavaScript. Niestety związane z nimi
zagadnienia wykraczają poza obszar tematyki naszej książki.
Obróbka pliku po stronie serwera
Niektóre serwery mogą poddawać pliki obróbce przed przesłaniem ich przeglądarkom.
Na najprostszym poziomie znajdują się włączenia realizowane po stronie serwera, mogą
one wstawiać na stronę datę, tekst lub uruchamiać program (wiele z programów reje-
strujących częstotliwość odwiedzin stron jest uruchamianych w ten sposób). Obróbkę
pliku po stronie serwera można wykorzystać w sposób bardziej wyrafinowany, na przy-
kład, aby modyfikować pliki na bieżąco pod kątem różnych przeglądarek lub by wyko-
nywać niewielkie fragmenty kodu skryptu.
Autoryzacja i zabezpieczenia
Niektóre serwery, zanim dopuszczą użytkownika do swoich zasobów, wymagają od
niego zarejestrowania się i podania nazwiska oraz hasła. Procedura ta nosi nazwę auto-
ryzacji (lub zabezpieczania hasłem) i staje się coraz powszechniejsza. Za pomocą auto-
ryzacji możliwe jest określanie użytkowników i haseł oraz ograniczanie dostępu do
pewnych plików i katalogów. Dostęp do plików lub całej witryny może być ogranicza-
ny w oparciu o nazwy witryn bądź adresy IP, na przykład, by zapobiec przeglądaniu
plików przeznaczonych do użytku wewnętrznego przez osoby niepowołane, spoza Two-
jej firmy.
Autoryzacja
lub zabezpieczanie hasłem umożliwia zabezpieczenie plików i katalogów
ulokowanych na Twoim serwerze WWW. Występujący o pliki użytkownicy muszą
przedstawić się, podając swoje nazwisko i hasło.
Kierując się względami bezpieczeństwa, niektóre serwery udostępniają obecnie mecha-
nizm zabezpieczania połączeń i transakcji, wykorzystujący protokół SSL firmy Netsca-
pe. SSL umożliwia autoryzację serwera (w celu udowodnienia, że serwer jest rzeczywi-
ście tym, za jaki się podaje) oraz kodowane połączenie pomiędzy przeglądarką i serwe-
rem, dzięki czemu przesyłane informacje pozostają tajne.
732
Część 9.
Publikowanie na WWW
Znajdowanie serwera WWW
Zanim umieścisz swoją witrynę w sieci, musisz znaleźć serwer WWW, z którego bę-
dziesz mógł skorzystać. Czy będzie to zadanie łatwe, czy nie, zależy od tego, jaki masz
dostęp do Internetu.
Korzystanie z serwera WWW w szkole lub w pracy
Jeśli korzystasz ze szkolnego lub służbowego podłączenia do Internetu, jest wysoce
prawdopodobne, że będziesz miał możliwość publikowania swoich stron WWW na
szkolnym czy firmowym serwerze. Szkoły i firmy korzystają zazwyczaj z szybkich łą-
czy, a także zatrudniają administratorów, taka sytuacja jest więc dla Ciebie wręcz idealna.
Wystarczy teraz spytać administratora systemu, konsultanta komputerowego, webma-
stera czy dostawcę usług sieciowych o możliwość dostępu do serwera oraz o niezbędne
procedury, które należy wykonać, by zainstalować swoje strony. O co pytać, dowiesz się
z dalszej części rozdziału.
Korzystanie z usług komercyjnych
Za dostęp do Internetu płaci się firmie dostarczającej Internet (
ISP
—
Internet
service
provider
) lub też komercyjnemu serwisowi on-line. Wiele z nich pozwala na publikację
stron WWW w Internecie na swoich serwerach, aczkolwiek może być to związane
z dodatkowymi opłatami. Umieszczając stronę WWW na serwerze tego typu firm, nale-
ży liczyć się z różnymi ograniczeniami tematyki bądź typu stron, rodzaju skryptów CGI
(czy też w ogóle możliwości posługiwania się nimi) oraz innych operacji związanych
z przetwarzaniem danych po stronie serwera. Więcej informacji o różnych sposobach
publikacji stron WWW można uzyskać w biurze obsługi klienta dostawcy Internetu czy
też za pomocą internetowych grup dyskusyjnych.
W ostatnich latach pojawiło się kilka firm zajmujących się wyłącznie obsługą publiko-
wania. Zazwyczaj serwisy te udostępniają metodę przesyłania plików do swoich witryn
(w większości wypadków są to archiwa FTP), miejsce na dysku twardym oraz połącze-
nie sieciowe, za pomocą którego uzyskujesz dostęp do swoich plików. Serwisy zapew-
niają także fachową obsługę witryny, dzięki której serwery działają poprawnie.
W większości wypadków opłata za korzystanie z takich usług serwisowych składa się
z comiesięcznej raty oraz kosztów dodatkowych, jeśli korzystasz z dużego obszaru dys-
ku twardego lub gdy popularność Twoich stron znacząco obciąża serwer. Niektóre
z serwisów zezwalają na korzystanie ze skryptów CGI do obsługi formularzy oraz
z map odsyłaczy, w których konfiguracji mogą Ci nawet pomóc. Są również takie ser-
wisy, które nadadzą swojemu serwerowi nazwę Twojego komputera, wygląda to wów-
czas tak, jakbyś dysponował w sieci własnym serwerem WWW. Wszystko to sprawia,
że korzystanie z usług komercyjnych witryn WWW jest bardzo kuszące.
Rozdział 25.
Publikowanie witryny
733
Większość komercyjnych dostawców Internetu udostępnia w jednym z podkatalogów
swoich serwerów miejsce na publikację strony WWW. Adres tak umieszczonej strony
może wyglądać następująco:
. Istnieje również
możliwość uzyskania od dostawcy Internetu lub firmy udostępniającej miejsce na swo-
im serwerze konta z wirtualną nazwą domenową za bardzo rozsądną cenę.
Po ustawieniu konta tego typu należy zarejestrować wybraną nazwę domenową
w InterNIC
Początkowy koszt rejestracji i uzyskania nazwy domenowej oraz adresu IP
może wynieść tylko 70$ za dwa lata. Po tym czasie wnosi się drobne opłaty za utrzy-
manie aktywnej nazwy domenowej. We wszystkich zastosowaniach i przypadkach
z zewnątrz wszystko będzie wyglądało tak, jakby Twoja witryna działała na własnym
serwerze WWW. Tak działający serwis może mieć, na przykład, adres:
Wiele firm oferujących dostęp do Internetu lub miejsce na swoich serwerach WWW
pomaga przy rejestracji nazwy domenowej. Można to zrobić również na własną rękę
w Network Solutions —
— firmie aktualnie zarzą-
dzającej rejestracjami InterNIC w Stanach Zjednoczonych, czy też w polskim NASK-u.
Pod adresem
znajduje się spis firm oferujących usługi
utrzymania stron internetowych, dzięki niemu w łatwy sposób można znaleźć
najkorzystniejszą ofertę. Spis odnośników do innych firm tego typu można znaleźć w dodatku
A — „Inne źródła informacji”.
Warto tu zwrócić uwagę, iż w przeciwieństwie do Twojego głównego dostawcy Inter-
netu, który powinien znajdować się jak najbliżej firmy, ponieważ większa odległość od
siedziby firmy zazwyczaj wiąże się z większymi kosztami dzierżawy łączy, firma udo-
stępniająca miejsce na publikację stron WWW może znajdować się w dowolnym miej-
scu Internetu. Dlatego też można spokojnie skupić się na znalezieniu najtańszej i najlep-
szej oferty, nie kłopocząc się geograficznym umiejscowieniem danej firmy w świecie
Zakładanie własnego serwera
Jeśli jesteś naprawdę zdecydowany i nie chcesz iść na kompromisy przy tworzeniu
i publikacji stron WWW, rozwiązaniem jest założenie własnego serwera. Dzięki temu
będziesz mógł opublikować dowolną ilość danych o dowolnej treści. Będziesz również
mógł korzystać z formularzy, skryptów CGI, pluginów, zaawansowanych technologii,
takich jak kanały czy netcasting, map rysunków oraz wielu innych opcji specjalnych.
Inne sposoby publikacji stron WWW mogą utrudnić korzystanie z niektórych wymie-
nionych możliwości, tym niemniej założenie własnego serwera stron WWW nie jest
1
W przypadku polskich nazw domenowych (z końcówką .pl) opłata za utrzymanie rejestracji w domenie
krajowej wynosi 200 zł (plus podatek VAT). Wysokość rocznej opłaty za utrzymanie domen
funkcjonalnych i regionalnych wynosi za domenę funkcjonalną 150 zł (plus VAT), a za domenę regionalną
50 zł (plus VAT). Domeny te należy rejestrować w NASK-u —
(
przyp. tłum.
).
2
Z uwagi na wolne łącze Polski z resztą świata, nie jest to do końca prawdą. Jeśli witryna jest skierowana
dla osób spoza Polski, warto ją umieścić na serwerze zagranicznym — w przeciwnym wypadku, lepszym
rozwiązaniem będzie umieszczenie jej na jednym z polskich serwerów (
przyp. tłum.
).
[ Pobierz całość w formacie PDF ]