radiofarmaceutyki, Farmacja, Chemia ogólna i nieorganiczna
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Jacek Kumierek, Janusz Kapuciñski
Zak³ad Medycyny Nuklearnej Akademii Medycznej w £odzi, Centralny Szpital Kliniczny w £odzi
Radiofarmaceutyki stosowane
w medycynie nuklearnej do badania
perfuzji miênia sercowego
Radiopharmaceuticals used for studies of myocardial perfusion
Myocardial perfusion scintigraphy belongs to ba-
sic, noninvasive methods for studies of left ven-
tricle perfusion disorders. The radiopharmaceu-
ticals used for such purpose show uptake per unit
mass of the myocardium which is proportional to
intensity of local coronary blood flow in the tis-
sue. Accumulation of the activity of radiopharma-
ceuticals in myocardium must be sufficiently
high, and its stay prolonged, to enable acquisi-
tion of the emited gamma photons by scintilation
camera.
In the paper spectrum of radiopharmaceuticals
used for myocardial perfusion studies is revieved.
Attention is devoted also to avaibility of the com-
pounds in Polish units of nuclear medicine. Most
recent advances in the field are presented and
prospects of their application is discussed.
mieniowania gamma, emitowanego przez radiofar-
maceutyki wprowadzane do¿ylnie do ustroju, a na-
stêpnie wychwytywane przez miokardium. Radiofar-
maceutyk (RF,
radiopharmaceutical
) to zwi¹zek che-
miczny zawieraj¹cy w swojej cz¹steczce radioaktyw-
ny izotop. Rolê RF mo¿e pe³niæ promieniotwórczy
pierwiastek w formie kationu b¹d anionu lub z³o-
¿ona cz¹steczka, w sk³ad której wchodzi promienio-
twórczy atom (czêsto jest to kompleks jonu radioak-
tywnego metalu z ligandem organicznym lub nie-
organicznym). Wprowadzana iloæ substancji jest tak
znikoma, ¿e nie powoduje ¿adnych zauwa¿alnych
zaburzeñ ustrojowych. Nara¿enie pacjenta na pro-
mieniowanie jonizuj¹ce jest niewielkie. W przypad-
ku scyntygrafii perfuzyjnej miênia sercowego efek-
tywna dawka promieniowania wynosi (³¹cznie dla
badania wysi³kowego i spoczynkowego) 612 mili-
siwertów [mSv]. Jest ona porównywalna z dawkami
otrzymywanymi przez pacjentów podczas niektórych
powszechnie stosowanych badañ radiologicznych,
na przyk³ad radiografii krêgos³upa lêdwiowo-krzy-
¿owego (ok. 5 mSv) czy przewietlenia górnego od-
cinka przewodu pokarmowego (ok. 14 mSv) [1].
Ide¹ przewodni¹ prac badawczych dotycz¹cych
radioizotopowej diagnostyki ukrwienia miênia ser-
cowego by³o znalezienie takiego RF, który po do¿yl-
nym podaniu gromadzi³by siê w miêniu sercowym,
proporcjonalnie do ukrwienia miokardium, w szero-
kim zakresie wartoci. Gromadzenie w sercu powin-
no byæ na tyle intensywne i trwaæ tak d³ugo, aby
mo¿liwe by³y pomiary przy u¿yciu kamery scyntyla-
cyjnej. Najlepiej, by ewentualny wychwyt takiego ra-
Key words: nuclear medicine, myocardial
perfusion scintigraphy, radiopharmaceuticals
Scyntygrafia perfuzyjna miênia sercowego pro-
wadzona technik¹ planarn¹, ewentualnie tomogra-
fii emisyjnej pojedynczego fotonu (SPECT), a w nie-
których orodkach, g³ównie w Stanach Zjednoczo-
nych i Niemczech, równie¿ technik¹ pozytronowej
tomografii emisyjnej (PET,
positron emission tomo-
graphy
), stanowi podstawowy atut medycyny nukle-
arnej w diagnostyce choroby niedokrwiennej serca.
Informacje dotycz¹ce ukrwienia miênia lewej ko-
mory s¹ uzyskiwane w sposób nieinwazyjny, dziêki
rejestracji (za pomoc¹ kamer scyntylacyjnych) pro-
Adres do korespondencji: Zak³ad Medycyny Nuklearnej
Akademii Medycznej w £odzi
ul. Czechos³owacka 8/10, 92216 £ód
Copyright ã 2001 Via Medica, ISSN 14253674
fk@lists.viamedica.pl
11
 Forum Kardiologów, 1/2001
diofarmaceutyku przez inne po³o¿one w pobli¿u ser-
ca narz¹dy by³ niewielki i nie zak³óca³ oceny perfuzji
miênia lewej komory serca. Zasady te, równolegle
z doskonaleniem aparatury pomiarowej i metod ilo-
ciowej analizy uzyskiwanych informacji, stanowi¹
podstawê rozwoju scyntygrafii perfuzyjnej serca.
Podstawowe informacje o mechanizmach trans-
portu i gromadzenia przez miêsieñ sercowy jednowar-
tociowych kationów zrodzi³y koncepcjê u¿ycia do
oceny perfuzji radioizotopów potasu (
42
K,
43
K), rubi-
du (
81
Rb,
86
Rb), cezu (
129
Cs,
131
Cs) oraz talu (
201
Tl).
Badane pocz¹tkowo radionuklidy potas-42 i rubid-
86 okaza³y siê ma³o przydatne. Pierwszym radio-
izotopem z tej grupy, z powodzeniem zastosowanym
do oceny perfuzji serca u ludzi, by³ radioaktywny po-
tas-43, przy u¿yciu którego uda³o siê zlokalizowaæ
strefy zawa³u i wywo³anego wysi³kiem niedokrwienia
serca [2]. Do detekcji zmian pozawa³owych stosowa-
no te¿ radioaktywny cez-129 i 131 [3].
Wprowadzenie w 1975 roku radioaktywnego
talu-201 mia³o prze³omowy charakter dla nieinwa-
zyjnej diagnostyki ukrwienia serca [4]. Przez ponad
10 lat, to znaczy do czasu zastosowania zwi¹zków
znakowanych radiotechnetem (
99m
Tc), tal-201 by³
praktycznie jedynym radionuklidem u¿ywanym do
scyntygraficznych badañ perfuzji serca, a obecnie
nadal nale¿y do podstawowych. Tal-201 jest szybko
wychwytywany z krwi przez miocyty (po 1 min wy-
chwyt osi¹ga 80% maksimum), g³ównie w wyniku
aktywnego transportu przez b³ony komórkowe,
z wykorzystaniem systemu transportowego ATP-azy
sodowo-potasowej. Wychwyt talu jest hamowany
przez farmakologiczne inhibitory tego mechanizmu
[5], a tak¿e hipoksjê upoledzaj¹c¹ integralnoæ sys-
temu transportowego b³ony komórkowej [6].
W wyniku procesu ci¹g³ej wymiany z nowymi porcja-
mi talu z krwi i wolniejszego wyp³ukiwania RF (
wash-
-out
) z obszarów niedokrwienia ubytki gromadzenia
spowodowane upoledzeniem ukrwienia miokar-
dium (wywo³anym wysi³kiem fizycznym lub farma-
kologicznym) zanikaj¹ zwykle 24 godziny po iniek-
cji. Zjawisko to, zwane procesem redystrybucji, ma
istotne znaczenie w ró¿nicowaniu niedokrwienia
z martwic¹ czy blizn¹ oraz w ocenie ¿ywotnoci
miênia. Niepodwa¿alnym zaletom talu-201 towa-
rzysz¹ jednak pewne istotne ograniczenia zwi¹zane
z kosztown¹ cyklotronow¹ produkcj¹ i niektórymi
cechami fizycznymi tego radionuklidu. W zwi¹zku
z tym ju¿ na pocz¹tku lat 80. podjêto próby zasto-
sowania do badañ serca zwi¹zków znakowanych ra-
dioaktywnym technetem.
Technet-99m, ze wzglêdu na swoje szczególnie
korzystne cechy, z punktu widzenia diagnostyki ra-
dioizotopowej jest radionuklidem najpowszechniej
wykorzystywanym w medycynie nuklearnej. Po-
chodzenie generatorowe radiotechnetu stanowi
o jego pe³nej dostêpnoci i mo¿liwoci codzienne-
go u¿ytkowania w pracowniach izotopowych. Jego
istotnym walorem jest optymalna energia emito-
wanego promieniowania gamma oraz stosunkowo
du¿a ³atwoæ tworzenia kompleksów z ró¿nymi li-
gandami, które po wyznakowaniu mog¹ pe³niæ
rolê RF w badaniach perfuzji serca, a tak¿e krótki
okres po³ówkowego zaniku (T
1/2fiz.
= 6 h), co po-
zwala na stosowanie
wy¿szych aktywnoci
ni¿
w przypadku talu-201 i uzyskiwanie lepszej jako-
ci scyntygramów.
W po³owie lat 80. po raz pierwszy do badañ per-
fuzji serca zastosowano jednowartociowe kationo-
we kompleksy radiotechnetu z hexakis alkiloizonitry-
lami (
99m
Tc-TBI,
99m
Tc-CPI,
99m
Tc-MIBI) [710]. Kom-
pleks z metoksyizobutyloizonitrylem
99m
Tc-MIBI (se-
stamibi, hexamibi, Cardiolite firmy DuPont) posiada
najkorzystniejsze w³asnoci sporód izonitryli i sta³
siê jednym z podstawowych RF wykorzystywanych
do badañ perfuzji serca. Wykazano, ¿e u podstaw
jego gromadzenia w miêniu sercowym le¿y bierna
dyfuzja przez b³ony komórkowe i mitochondrialne,
a jego kumulacja zale¿y od wysokoci potencja³u b³o-
nowego. Znaczna czêæ kompleksu gromadzi siê
w mitochondriach miocytów, ze wzglêdu na ich wy-
soki potencja³ b³onowy i du¿¹ objêtoæ [278]. W wy-
niku depolaryzacji b³on komórkowych dochodzi do
zahamowania wychwytu i zaniku kumulacji MIBI
w miocytach [1113]. Uszkodzenie komórek zarów-
no upoledza wychwyt, jak i gwa³townie zwiêksza
klirens kompleksu z uszkodzonych miocytów. Wyni-
ki badañ wychwytu kompleksu
99m
Tc-MIBI i talu-201
wskazuj¹ na podobn¹, cis³¹ proporcjê pomiêdzy ich
gromadzeniem a perfuzj¹ miênia sercowego. Zabu-
rzenia integralnoci ¿yciowej (¿ywotnoci) miocy-
tów upoledzaj¹ tak¿e kumulacjê obu RF w miêniu
sercowym, lecz mechanizmy tego zjawiska s¹ ró¿ne.
Kompleks technetowy MIBI, podobnie jak tal-201,
nie gromadzi siê w obszarze martwicy i nieodwracal-
nych zmian w sercu [14].
Stê¿enie kompleksu w miêniu sercowym obni¿a
siê wolno, a jedynie ladow¹, powysi³kow¹ redystry-
bucjê zauwa¿a siê dopiero po 23 godzinach [15
17]. Dlatego zbadanie ukrwienia miokardium w wy-
si³ku i spoczynku wymaga dwóch niezale¿nych
wstrzykniêæ RF.
W drugiej po³owie lat 80. do badania perfuzji ser-
ca zastosowano now¹ grupê zwi¹zków po³¹cze-
nia kwasu borowego i kompleksów technetu z diok-
symami (BATO,
boronic acid adducts of technetium
12
fk@lists.viamedica.pl
Radiofarmaceutyki stosowane w medycynie nuklearnej do badania perfuzji miênia sercowego
dioxymes
) [18]. W praktyce klinicznej wykorzystuje
siê zwi¹zek okrelany skrótem
99m
Tc-teboroksym (
te-
boroxime
; Cardiotec firmy Squibb). Problemy wyni-
kaj¹ce z gwa³townej eliminacji RF z miokardium,
a zatem koniecznoæ szybkiego zobrazowania serca
oraz wysokiej aktywnoci RF w w¹trobie, sprawi³y, ¿e
99m
Tc-teboroksym nie jest tak powszechnie stosowa-
ny jak
99m
Tc-MIBI [19].
Na prze³omie lat 80. i 90. ukaza³y siê prace opi-
suj¹ce wykorzystanie zwi¹zków fosforanoorganicz-
nych znakowanych radioaktywnym technetem
w badaniach perfuzji serca. Lipofilne kationy zawie-
raj¹ce ligandy dwufosfinowe:
99m
Tc-tetrofosmin
(Myoview, firmy Amersham) i
99m
Tc-furifosmin zasto-
sowano u ludzi [20, 21]. Okaza³o siê, ¿e s¹ one przy-
datne w diagnostyce klinicznej. Mechanizm groma-
dzenia w sercu tych jednowartociowych komplek-
sów kationowych polega g³ównie na biernej dyfuzji
przez b³ony komórkowe miocytów i jest zbli¿ony do
wychwytu
99m
Tc-MIBI. Stopieñ wychwytu wykazuje
tak¿e zale¿noæ zarówno od ukrwienia, jak i wyso-
koci potencja³ów b³onowych, lecz zaburzenia me-
tabolizmu miocytów maj¹ mniejszy wp³yw na gro-
madzenie tych kompleksów ni¿ na gromadzenie MIBI
[12, 22, 23]. W przeciwieñstwie do MIBI wiêksza
czêæ kompleksów dwufosfinowych kumuluje siê
w cytoplazmie, a nie w mitochondriach miocytów
[12]. Kompleksy dwufosfinowe nie wykazuj¹ istotnej
redystrybucji w sercu przez 45 godzin od wstrzyk-
niêcia [24, 25]. Ze wzglêdu na korzystne w³aciwo-
ci, z punktu widzenia scyntygraficznego odwzoro-
wania ukrwienia miokardium, kompleksy radiotech-
netowo-dwufosfinowe s¹ najczêciej stosowanymi
RF, po
99m
Tc-MIBI i talu-201, w scyntygrafii perfuzyj-
nej miênia sercowego.
W ostatnich latach ukaza³y siê prace dotycz¹ce
wykorzystania kompleksu radiotechnetu z ligandem
dwa(dwutiokarbonato)nitrydowym (
99m
Tc-N-NOET).
Prawdopodobnie miejscem gromadzenia komplek-
su s¹ b³ony komórkowe miocytów [26].
Od 15. mi-
nuty po iniekcji RF ubytki gromadzenia znacznika
w obszarach niedokrwionego miênia sercowego za-
czynaj¹ zanikaæ w wyniku szybszego wyp³ukiwania
kompleksu z regionów prawid³owo perfundowa-
nych, co wywo³uje efekt zbli¿ony do redystrybucji
talu-201 [27].
99m
Tc-N-NOET jest pierwszym kom-
pleksem radiotechnetowym o kinetyce zbli¿onej do
talu-201. Pierwsze porównawcze badania scyntygra-
ficzne z zastosowaniem
99m
Tc-N-NOET i talu-201
przeprowadzone u pacjentów potwierdzi³y podobn¹
redystrubucjê obu RF i wykaza³y przydatnoæ nowe-
go kompleksu technetowego w diagnostyce zabu-
rzeñ ukrwienia miênia sercowego [28, 29]. Wobec
wczesnej redystrybucji problemem jest jednak po-
cz¹tkowe, stosunkowo wysokie t³o pozasercowe
wynikaj¹ce z gromadzenia w p³ucach. Powszechne
stosowanie tego preparatu uniemo¿liwia tak¿e trud-
ny jak dot¹d i kosztowny proces nadawania kom-
pleksowi formy niezbêdnej do komercyjnego wyko-
rzystania.
Ostatnio podjêto te¿ próby wykorzystania do ba-
dañ zaburzeñ ukrwienia serca znanego wczeniej
zjawiska gromadzenia w niedotlenionych guzach no-
wotworowych nitroimidazolowych pochodnych
zwi¹zków propylenoamino-oksymowych [30, 31].
Nale¿¹ do nich
99m
Tc-BMS [32, 33] i
99m
Tc-HL90 [34
36]. Wprowadzenie powy¿szych RF do diagnostyki
klinicznej najprawdopodobniej zale¿y od tego, czy
przy ich u¿yciu mo¿na wykryæ krótkotrwa³e niedo-
krwienie miênia sercowego, wywo³ane na przyk³ad
wysi³kiem fizycznym lub w sposób farmakologiczny.
Nale¿y równie¿ wspomnieæ o ultrakrótko¿ycio-
wych pozytronowych wskanikach perfuzji miênia
sercowego, takich jak rubid
82
Rb, amoniak
13
NH
3,
woda H
2
15
O czy wprowadzony ostatnio
znakowany miedzi¹
62
Cu aldehyd o symbolu PTSM.
Pozytronowymi RF
11
C-kwasami t³uszczowymi czy
18
F-fluorodeoksyglukoz¹ mo¿na te¿ badaæ meta-
boliczne nastêpstwa niedotlenienia miokardium.
Scyntygraficzne ujawnienie wzmo¿onej utylizacji
glukozy najdok³adniej odzwierciedla zachowan¹
¿ywotnoæ przewlekle niedokrwionego (zamro-
¿onego) miênia sercowego [3739]. Kosztowna
metoda PET ze wzglêdów ekonomicznych nie jest jak
dot¹d dostêpna w Polsce.
W ci¹gu ostatnich 30 lat wyodrêbniono wiêc kil-
ka radionuklidów emituj¹cych kwanty promieniowa-
nia gamma i kilkanacie znakowanych nimi zwi¹zków
chemicznych, które gromadz¹c siê w sercu, obrazuj¹
w sposób mniej lub bardziej dok³adny perfuzjê mio-
kardium
(tabl. 1). Walory i ograniczenia RF, wynika-
j¹ce z kinetyki i biodystrybucji tych zwi¹zków oraz
cech fizykochemicznych u¿ywanych radioizotopów,
badano na modelach zwierzêcych i u ludzi. Dotych-
czas trzy sporód powy¿szych RF znalaz³y powszech-
ne zastosowanie zarówno w rozpoznawaniu, jak
i szerzej pojêtej diagnostyce choroby niedokrwiennej
serca metod¹ nieinwazyjnej scyntygrafii perfuzyjnej
miênia sercowego. Nale¿¹ do nich: radioaktywny tal
(201-Tl) i dwa kompleksy radiotechnetowe
99m
Tc -
-MIBI i
99m
Tc-tetrofosmin (wyró¿nione w tablicy). S¹
one dostêpne dla polskich pracowni medycyny nukle-
arnej. Radioaktywny tal (
201
Tl) i
99m
Tc-tetrofosmin
oferuj¹ firmy zachodnie, natomiast preparat MIBI,
w postaci tak zwanego kitu do znakowania radiotech-
netem, jest produkowany równie¿ w Polsce.
fk@lists.viamedica.pl
13
Forum Kardiologów, 1/2001
Tablica 1. Przegl¹d radiofarmaceutyków wprowadzanych do scyntygraficznych badañ perfuzji miênia
sercowego
Table 1. Review of radiopharmacenticals used so far for myocardial perfusion studies
Nazwa radiofarmaceutyku
Pierwsze doniesienia lub/i
Uwagi dotycz¹ce podstawowych cech
wprowadzenie do diagnostyki (rok)
i przydatnoci diagnostycznej
1. Potas i jego analogi
a. potas-42K, rubid-86Rb
1966
Emitery wysokoenergetycznego promieniowania gamma,
z³a jakoæ scyntygramów; praktycznie nieprzydatne
b. potas-43K, cez-129Cs, 132Cs
19731974
Nieoptymalna energia promieniowania gamma, niedosta-
teczna jakoæ scyntygramów; ma³o przydatne
c.
tal-
201
Tl
1975
Powysi³kowa redystrybucja w sercu, zadowalaj¹ca jakoæ
scyntygramów; du¿e zastosowanie w diagnostyce
2. Kompleksy
99m
Tc z izonitrylami
a.
99m
Tc-TBI
1984
Niekorzystna kinetyka i biodystrubucja; przydatnoæ bar-
dzo ograniczona
b.
99m
Tc-CPI
1986
Nieoptymalna kinetyka i biodystrybucja; ograniczona przy-
datnoæ
c.
99m
Tc-MIBI
1986
ladowa, póna redystrybucja w sercu, obrazy serca wyso-
kiej jakoci; du¿e zastosowanie w diagnostyce
3. Po³¹czenia kwasu borowego
1986
Dobra jakoæ scyntygramów serca, bardzo szybki klirens
z kompleksami technetowo-
z serca i redystrybucja; stosowany w diagnostyce,
-oksymowymi
99m
Tc-BATO
lecz nie na du¿¹ skalê
4. Kompleksy
99m
Tc z fosfinami
a.
99m
Tc-tetrofosmin
19891991
ladowa redystrybucja, wzglêdnie szybki klirens z serca;
scyntygramy wysokiej jakoci; du¿e zastosowanie w dia-
gnostyce
b.
99m
Tc-furifosmin
1994
Zbli¿one cechy, mniej rozpowszechniony
5.
99m
Tc-N-NOET
1994
Ulega redystrybucji, kinetyka zbli¿ona do
201
Tl, w stadium
prób klinicznych
6. Wskaniki niedotlenienia serca
19931997
Wzmo¿one gromadzenie w niedokrwionym miêniu
a.
99m
Tc-nitroimidazol
1997
sercowym; w stadium badañ na modelach zwierzêcych
b.
99m
Tc-HL91
82
Rb, H
2
15
O,
13
NH
3
,
62
Cu-PTSM
prze³om lat 70. i 80. Du¿e walory diagnostyczne, ograniczona dostêpnoæ ze
wzglêdów ekonomicznych; w Polsce niedostêpne
Koszt scyntygrafii jest zró¿nicowany i zale¿y
przede wszystkim od rodzaju aparatury pomiarowej
oraz zastosowanego radiofarmaceutyku. W przypad-
ku
99m
Tc-MIBI sytuacja w Polsce jest dobra suchy
zestaw do znakowania MIBI radiotechnetem produ-
kuje Zak³ad Medycyny Nuklearnej Akademii Medycz-
nej w £odzi (w ramach Centralnego Szpitala Klinicz-
nego w £odzi) oraz w ORiPI w wierku. Koszt tego RF
na jedno badanie (wysi³kowe i spoczynkowe razem)
wynosi oko³o 4050 z³. Ceny dwóch pozosta³ych,
importowanych preparatów, uznawanych za równo-
wa¿ne, s¹ znacznie wy¿sze (2030-krotnie).
Zatem w polskich warunkach radiofarmaceuty-
kiem z wyboru w szerokiej radioizotopowej diagno-
styce zaburzeñ perfuzji miênia sercowego jest kom-
pleks
99m
Tc-MIBI.
Scyntygrafia perfuzyjna miênia sercowego nale¿y
do podstawowych nieinwazyjnych metod w dia-
gnostyce zaburzeñ ukrwienia miênia lewej komory
serca. Radiofarmaceutyki wykorzystywane w tym
badaniu gromadz¹ siê w miêniu sercowym, w sze-
rokim zakresie wartoci, proporcjonalnie do
ukrwienia miokardium. Gromadzenie to musi byæ
dostatecznie intensywne i d³ugie, aby umo¿liwia-
³o rejestracjê emitowanego promieniowania gam-
ma z zastosowaniem kamer scyntylacyjnych.
W pracy zawarto przegl¹d radiofarmaceutyków
u¿ywanych do badañ ukrwienia miênia sercowe-
go. Zwrócono uwagê na ich dostêpnoæ dla pol-
skich pracowni medycyny nuklearnej oraz omówio-
no najnowsze osi¹gniêcia i perspektywy radiofar-
macji w zakresie markerów perfuzji miokardium.
14
fk@lists.viamedica.pl
Radiofarmaceutyki stosowane w medycynie nuklearnej do badania perfuzji miênia sercowego
S³owa kluczowe: medycyna nuklearna,
scyntygrafia perfuzyjna miênia sercowego,
radiofarmaceutyki
18. Nunn A.D., Treher E.N., Feld T. Boronic acid adducts of
technetium oxime complexes (BATO)s: a new class of
neutral complexes with myocardial imaging capabili-
ties. J. Nucl. Med. 1986; 27: 893 (streszczenie).
19. Yamagami H., Ishida Y., Morozumi T. i wsp. Detection of
coronary artery disease by dynamic planar and single
photon emission tomographic imaging with technetium-
-99m teboroxime. Eur. J. Nucl. Med. 1994; 21: 2736.
20. Lahiri A., Higley B., Kelly J.D. Myocardial perfusion ima-
ging in man using new
99m
Tc-functionalised diphosphi-
ne complexes. Eur. J. Nucl. Med. 1989; 15: 425431.
21. Rosetti C., Vanoli G., Paganelli G. i wsp. Q12 a new
99m
Tc
myocardial perfusion agent with optimized imaging
properties: evaluation in humans. J. Nucl. Med. 1991;
32: 1007 (streszczenie).
22. Bangard M., Bender H., Grünwald F. i wsp. Myocardial
uptake of technetium-99m-Furifosmin (Q12) versus
technetium-99m-Sestamibi (MIBI). Nuklearmedizin
1999; 38: 189191.
23. Munch G., Neverve J., Matsunari I. i wsp. Myocardial tech-
netium-99m-tetrofosmin and technetium-99m-sestami-
bi kinetics in normal subjects and patients with coronary
artery disease. J. Nucl. Med. 1997; 38: 428432.
24. Jain D., Wackers F.J., Mattera J. i wsp. Biokinetics of
technetium-99m-tetrofosmin: myocardial perfusion
imaging agent: implications for a one-day imaging pro-
tocol. J. Nucl. Med. 1993; 34: 12541259.
25. Rossetti C., Vanoli G., Paganelli G. i wsp. Human biodi-
stribution, dosimetry and clinical use of technetium (III)-
99m-Q12. J. Nucl. Med. 1994; 35: 15711580.
26. Johnson G., Allton I.L., Nguyen K.N. i wsp. Clearance of
technetium 99m N-NOET in normal, ischemic-reperfu-
sed, and membrane disrupted myocardium. J. Nucl.
Cardiol. 1996; 3: 4254.
27. Vanzetto G., Calnon D.A., Ruiz M. i wsp. Myocardial
uptake, redistribution of
99m
Tc-N-NOET in dogs with
either sustained coronary low flow or transient corona-
ry occlusion. Circulation 1997; 96: 23252331.
28. Farget D., Marie P., Brunotte F. i wsp. Myocardial per-
fusion imaging with technetium-99m-Tc NOET: compa-
rison with thallium-201 and coronary angiography.
J. Nucl. Med. 1995; 36: 936943.
29. Vanzetto G., Farget D., Pasqualini R. i wsp. Biodistribu-
tion, dosimetry, and safety of myocardial perfusion
imaging adent
99m
TcN-NOET in healthy volunteers.
J. Nucl. Med. 2000; 41: 141148.
30. Chapman J.D., Franko A.J., Sharplin J. A marker for hy-
poxic cells in tumors with potential clinical applicabili-
ty. Br. J. Cancer 1981; 43: 546550.
31. Johnson L.L., Schofield L., Donahay T. i wsp. Myocardial
uptake of
99m
Tc-nitroheterocycle in a swine model of
occlusion and reperfusion. J. Nucl. Med. 2000; 41:
12371243.
32. Rumsey W.L., Cyr J.E., Rejn N., Narra R.K. A novel
[99m]technetium-labeled nitroheterocycle capable of
identification of hypoxia in heart. Biochem. Biophys.
Res. Comm. 1993; 193: 12391246.
33. Stone C.K., Mulnix T., Nickes R.J. i wsp. Myocardial ki-
netics of a putative hypoxic tissue marker. Technetium-
-99m-labeled nitroimidazole (BMS-181321) after regio-
nal ischemia and reperfusion. J. Nucl. Med. 1993; 34:
16P (streszczenie).
34. Okada R.O., Johnson G., Nguyen K.N. i wsp.
99m
Tc -
-HL91. Effects of low flow and hypoxia on a new ische-
mia-avid myocardial imaging agent. Circulation 1997;
95: 18921899.
35. Imahashi K., Morishita K., Kosuoka H. i wsp. Kinetics of
a putative hypoxic tracer,
99m
Tc-HL91, in normoxic, hy-
PIMIENNICTWO
1. Kumierek J. Diadnostyczna wartoæ zoptymalizowanych
metod oceny planarnych scyntygramów perfuzji miênia
sercowego, uzyskanych przy u¿yciu
99m
Tc-MIBI, w wykry-
waniu choroby wieñcowej. Rozprawa habilitacyjna. Aka-
demia Medyczna w £odzi 1999; 2: 1030.
2. Zaret B.L., Strauss H.W., Martin N.D. i wsp. Noninvasive
regional myocardial perfusion, with radioactive potas-
sium. Study of patients at rest, with exercise and during
angina pectoris. N. Engl. J. Med. 1973; 288: 809812.
3. Planiol T., Bronchier M., Pellois A. i wsp. Dual isotope
cardiac scanning in 600 cases of myocardial infarcts.
J. Nucl. Med. 1974; 15: 523 (streszczenie).
4. Lebowitz E., Greene M.W., Fairchild R. i wsp. Thallium-
-201 for medical use. J. Nucl. Med. 1975; 16: 151155.
5. McCall D., Zimmer L.J., Katz A.M. Kinetics of thallium
exchange in cultured rat myocardial cells. Circ. Res.
1985; 56: 370376.
6. Weich H.F., Strauss H.W., Pitt B. The extraction of thallium-
201 by the myocardium. Circulation 1977; 56: 188191.
7. Holman B.L., Jones A.G., Lister-James J. i wsp. A new Tc-
-99m-labeled myocardial agent, hexakis (t-butylisoni-
trile) technetium (I) [Tc-99mTBI]: Initial experience in the
human. J. Nucl. Med. 1984; 25: 13501355.
8. Jones A.G., Abrams M.J., Davison A. i wsp. Biological
studies of a new class of technetium complexes: The
hexakis (alkylisonitrile) technetium (I) cations. Int.
J. Nucl. Med. Biol. 1984; 11: 225234.
9. Rigo P., Meyers A., Lilet H., Cantineau R. Myocardial
imaging with 99mTc-MIBI a potential thallium substi-
tute. Nucl. Med. 1986; 25: A46 (streszczenie).
10. Schelbert H.R. Current status and prospects of new ra-
dionuclides and radiopharmaceuticals for cardiovascu-
lar nuclear medicine. Sem. Nucl. Med. 1987;18: 145.
11. Piwnica-Worms D., Kronauge J.F., Chiu M.L. Uptake and
retention of hexakis (2-methoxyisobutylisonitrile) tech-
netium (I) in cultured chick myocardial cells. Mitochon-
drial and plasma membrane potential dependence. Cir-
culation 1990; 82: 18261838.
12. Arbab A.S., Koizumik K., Toyama K. i wsp. Techntium-
99m-tetrofosmin, technetium-99m-MIBI and thallium-
-201 uptake in rat myocardial cells. J. Nucl. Med. 1998;
39: 266271.
13. Meerdink D.J., Leppo J.A. Comparison of hypoxia and
oubain effects on the myocardial uptake kinetics of
technetium-99m hexakis 2-methoxyisobutyl isonitrile
and thallium-201. J. Nucl. Med. 1989; 30: 15001506.
14. Crane P., Laliberte R., Heminway S. i wsp. Effect of mi-
tochondrial viability and metabolism on technetium-
99m-sestamibi myocardial retention. Eur. J. Nucl. Med.
1993; 20: 2025.
15. Li Q.S., Solot G., Frank T.L. i wsp. Myocardial redistri-
bution of technetium-99m-methoxyisobutylisonitrile
(sestamibi). J. Nucl. Med. 1990; 31: 10691076.
16. Richter W.S., Cordes M., Calder D. i wsp. Washout and
redistribution between immediate and two-hour my-
ocardial images using technetium-99m sestamibi. Eur.
J. Nucl. Med. 1995; 22: 4955.
17. Taillefer R., Primeau M., Costi P. i wsp. Technetium-99m-
sestamibi myocardial perfusion imaging in detection of
coronary artery disease: comparison between initial
(1-hour) and delayed (3-hour) post-exercise images.
J. Nucl. Med. 1991; 32: 19611965.
fk@lists.viamedica.pl
15
[ Pobierz całość w formacie PDF ]